Άρθρο του δικηγόρου Γιώργου Παπασίμου, μέλους του ΠΡΑΤΤΩ που αναφέρεται στις ουσιαστικές αιτίες που οδήγησαν στη σημερινή βαθιά οικονομική και κοινωνική κρίση, αλλά και στην αποκάλυψη της αναιμικής ιδεολογικής συγκρότησης των ελληνικών πολιτικών κομμάτων. Με τη δημοσιοποίηση ανάλογων άρθρων, το attica coast φιλοδοξεί να συμβάλλει στον διάλογο για τη συνολική ανανέωση της ελληνικής πολιτικής σκηνής.
Έμελε να το δούμε κι αυτό! Με ψήφους 222 και τη σύμπραξη ΝΔ-Ποταμιού-ΠΑΣΟΚ «πέρασε» από τη Βουλή η συμφωνία με τους δανειστές –απόρροια, έστω, τεράστιων εκβιασμών που συνιστούν ένα πρωτοφανές πραξικόπημα– και το τρίτο κατά σειρά βάρβαρο μνημόνιο από το 2010 και την εκδήλωση της οικονομικής κρίσης.
του Γιώργου Παπασίμου, δικηγόρου στον ΄Αρειο Πάγο, μέλους του ΠΡΑΤΤΩ
Στα αίτιά της έχουμε αναφερθεί επανειλημμένως, αλλά θα ήταν σκόπιμο να επανέλθουμε, μιας και θεωρούμε πως τώρα που τίθεται πιθανώς θέμα εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση Κοινωνικής Σωτηρίας (για μετά τις 20 Αυγούστου) και ήδη η Αριστερή Πλατφόρμα με τον κ. Λαφαζάνη βγήκε μπροστά, προαναγγέλλοντας μια νέα κίνηση, οφείλουμε να απαιτήσουμε ξεκάθαρες θέσεις.
Η ιδεολογική Αριστερά, η Αριστερά της θεωρίας τώρα που άρχισε να αναμετριέται με το «ευρωιερατείο» και το ευρωπαϊκό κατεστημένο και να αντιλαμβάνεται τις δυσκολίες, τις παγίδες και τις αντιφάσεις στην άσκηση ρεαλιστικής πολιτικής, είναι απαραίτητο άπαντες να απαντήσουν στα ερωτήματα «γιατί», «πώς», με «τι σκοπό».
Αυτό που είναι αναμφισβήτητο είναι η αποδοχή από όλους της ανάγκης για πρωτογενή πλεονάσματα, ώστε να κοπεί ο ομφάλιος λώρος με τον δανεισμό. Αν δεν παράγεις, δεν έχεις έσοδα, εισάγεις, δανείζεσαι, χρεώνεσαι.
Αναζητώντας όμως τις αληθινές αιτίες που οδήγησαν τη χώρα στο περιθώριο της Ευρώπης, τη μετέτρεψαν σε «αποικία χρέους» και «πειραματόζωο» των νεοφιλελεύθερων γερακιών και της γερμανικής ελίτ, φτάνουμε στις παθογένειες του ελληνικού κράτους από την περίοδο του μεταπολέμου.
Η έλλειψη παραγωγικής δομής, η ανυπαρξία ενός σύγχρονου επιτελικού κράτους που μπορεί να παρεμβαίνει δίνοντας τροφή στην ανάπτυξη, περιφρουρώντας το κοινωνικό κράτος και αναδιανέμοντας προς όφελος των πολλών τον πλούτο, αποτελούν τη μια όψη του προβλήματος, που απαντά στο ερώτημα «τι φταίει», ώστε να οδηγηθούμε σε αυτή τη βαθιά κοινωνικοοικονομική και πολιτική κρίση και σε ένα παρακμιακό περιβάλλον.
Η άλλη πλευρά όμως αφορά στη νοοτροπία (θα ήταν σκόπιμη μια αναφορά στον Λουί Αλτουσέρ και στους ιδεολογικούς μηχανισμούς του κράτους) που έχει καλλιεργηθεί μέσω του πελατειακού κράτους, της διαφθοράς και κατ’ επέκταση της παρασιτικής οικονομίας στους επιχειρηματίες αλλά και στους Έλληνες πολίτες. Νοοτροπία που έχει μεγεθύνει τη φοροδιαφυγή και την εξαγωγή κεφαλαίων.
Στις παθογένειες της ελληνικής οικονομίας και στη λειτουργία του κράτους μας οδήγησαν οι κυβερνήσεις ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, με τη συμπαιγνία της συνδικαλιστικής ηγεσίας αλλά και την αρνητική και μη εποικοδομητική στάση σύσσωμης της Αριστεράς, απέναντι στις όποιες ακόμη και δειλές προσπάθειες εκσυγχρονισμού (όπως συνέβη επί Κώστα Σημίτη).
«Η οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας είναι πρόβλημα πολιτικό και όχι οικονομικό», είχε πει ο Ανδρέας Παπανδρέου και ο Κώστας Καραμανλής είχε μιλήσει για πόλεμο κατά των «νταβατζήδων» και την «επανίδρυση του κράτους».
Απέναντι σε αυτές τις παραδοχές οι κυβερνήσεις Παπανδρέου και Σαμαρά περιορίστηκαν, στη διάρκεια της κρίσης, σε ένα προσωρινό πλεόνασμα που οφειλόταν όμως αυστηρά στις οριζόντιες περικοπές μισθών, συντάξεων και κοινωνικών δαπανών και στις αυξήσεις.
Από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ είχαμε κάποιες απαντήσεις, αλλά δεν είχαμε το συνολικό πλαίσιο που θα μπορούσε να βγάλει τη χώρα από τον φαύλο κύκλο της λιτότητας και της ύφεσης. «Κολλημένος» σε αυτό που ονομάζεται «ιδεοληψίες» –χωρίς να αναιρούμε την άποψή μας πως και αυτά τα μέτρα είναι «τοξικά» και υφεσιακά– να αγνοεί τους συσχετισμούς δυνάμεων στην ευρωζώνη αλλά και τη λειτουργία του κράτους, που δεν αρκεί να το αναλάβεις, αλλά να το κινήσεις προς όφελος της οικονομίας και της κοινωνίας.
Σήμερα, έξι μήνες από την ανάληψη της εξουσίας από την Κυβέρνηση Κοινωνικής Σωτηρίας με τη σύμπραξη ΣΥΡΙΖΑ και συμμαχικών δυνάμεων (όπως του ΠΡΑΤΤΩ), την αποτυχία των διαπραγματεύσεων και τον «εμφύλιο» στην Αριστερά, θα πρέπει να είμαστε απολύτως ακριβείς απέναντι στον ελληνικό λαό. Να ορίσουμε μια νέα στρατηγική, χωρίς να απεμπολούμε κάποιες αναλύσεις, όπως αυτή για μια οικονομία σε «σπιράλ θανάτου», που όμως θα δίνει ρεαλιστική προοπτική.
Η Αριστερή Πλατφόρμα «εγκλωβισμένη» στις δικές της προεκλογικές θεωρήσεις καταδικάζει αλλά δεν απαντά. Δεν θέτει στο μικροσκόπιο την εναλλακτική λύση ακόμη και με τη βοήθεια της δραχμής ή ενός παράλληλου με το ευρώ νομίσματος. Δεν απαντά στα δομικά προβλήματα του μεταπολεμικού ελληνικού κράτους, που εντοπίζονται στις αιτίες που οδήγησαν στην πιο βαθιά οικονομική κρίση και στη μετατροπή της χώρας σε πεδίο άσκησης και πειραματισμών, σε αποικία χρέους.
Οι αιτίες είναι εδώ κι αν το έκτακτο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ και ολόκληρη η Αριστερά δεν επιδιώξουν, μέσω ενός μακροχρόνιου ίσως στρατηγικού σχεδίου να τις άρουν, θα έχουν κατορθώσει να επιτύχουν μια από τη ίδια, με αβάσταχτες συνέπειες τόσο για τον ελληνικό λαό όσο και για την ευρωπαϊκή Αριστερά.
