Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις αποκαλύπτουν αυτό που ήδη διαισθανόμαστε: την αμηχανία ενός υψηλού ποσοστού Ελλήνων πολιτών απέναντι στη νέα προσφυγή στις κάλπες και τη ρευστότητα του πολιτικού τοπίου.
Του Γεωργίου Παπασίμου
Η «ήττα» της Κυβέρνησης Κοινωνικής Σωτηρίας, σε σχέση με την αποτελεσματικότητά της στον μακρύ γύρο των διαπραγματεύσεων με τα «γεράκια» του eurogroup, οδήγησε στην αθέτηση μιας σημαντικής συμφωνίας: της υλοποίησης του προγράμματος της Θεσσαλονίκης. Έφερε όμως και τον ΣΥΡΙΖΑ μπροστά σε «ακριβά» διλήμματα που επέφεραν άλλη μια διάσπαση στην Αριστερά και «πάγωσαν» τον κόσμο του, που δεν μπορεί να αντιληφθεί εύκολα πώς μπορεί να ανταποκριθεί ένα κόμμα και μια κυβέρνηση, που εκπροσωπούν τα πλέον πληγέντα κοινωνικά στρώματα από τον «μνημονιακό οδοστρωτήρα», σε ένα τρίτο, το ίδιο επώδυνο οικονομικά και κοινωνικά, μνημόνιο.
Τα στελέχη ΣΥΡΙΖΑ-συνεργαζόμενων δυνάμεων βρέθηκαν, ξαφνικά, στο μεταίχμιο της εξουσίας. Να επιζητούν και πάλι τη διαχείρισή της, κάτι που συνεπάγεται και την εφαρμογή ενός ακόμη βάρβαρου υφεσιακού μνημονίου, αλλά να δυσκολεύονται να στηρίξουν την επιλογή τους…
Αυτό που διαφεύγει σε ένα ευρύ κόσμο είναι μια θεμελιώδης διαπίστωση: Το δίλλημα που εγείρει το πιο υγιές κομμάτι της Αριστεράς είναι ηθικό, όταν άλλοι, ακριβώς επειδή αποδείχθηκε πως εκπροσωπούσαν το διεφθαρμένο, πελατειακό κράτος, ένα παρασιτικό καταναλωτικό αντιπαραγωγικό πολιτικοοικονομικό μοντέλο, πέρασαν στην αντίπερα όχθη των μνημονιακών δυνάμεων ελαφριά τη καρδία και χωρίς ηθικούς ενδοιασμούς!
Άλλο να επισημαίνεις την έλλειψη ρεαλισμού από την Αριστερά –που χρεώνεται και το αποσχισθέν κομμάτι του ΣΥΡΙΖΑ– και άλλο αυτή να υπαναχωρεί από τις πάγιες θέσεις της που εμπεριέχουν το κοινωνικό πρόσημο, την ανακατανομή του πλούτου, ένα κράτος δικαίου και κοινωνικών παροχών.
Ας κάνουμε μερικές κρίσιμες, νομίζουμε, επισημάνσεις.
Η ψήφιση του 3ου μνημονίου κρατά τη χώρα δέσμια ενός μονολιθικού, βαθιά ταξικού οικονομικού προγράμματος, που δεν βγάζει τη χώρα από την κρίση, δεν την οδηγεί στην ανάπτυξη, αλλά απεναντίας τη διατηρεί στην περιφέρεια και το περιθώριο του Εurogroup ως «αποικία χρέους» και «πειραματόζωο».
Όμως, υπάρχει μια σημαντική διαφορά, σε σχέση με όσα συνέβαιναν επί των προηγούμενων κυβερνήσεων και με την εφαρμογή των δύο πρώτων μνημονίων. Η διαπραγμάτευση της Κυβέρνησης Κοινωνικής Σωτηρίας, για πρώτη φορά, δημιούργησε ρωγμές στο νεοφιλελεύθερο και αυταρχικό ευρωπαϊκό οικοδόμημα και στο τρίγωνο Βερολίνο-Κομισιόν-Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Άνοιξε ένα νέο πεδίο συζητήσεων και αντιπαραθέσεων, ακόμη και εντός των ευρωπαϊκών θεσμών –με την ευδιάκριτη σύγκρουση Γιούνκερ- Σόιμπλε, με την «επιστράτευση» του διακοσμητικού έως τώρα Ευρωκοινοβουλίου, την αναδίπλωση τον άλλοτε σκληρού υπέρμαχου της μονολιθικότητας κ. Σουλτς–, για το αβέβαιο μέλλον της Ευρώπης και τον αρνητικό ρόλο της γερμανικής ατμομηχανής, σε συνάρτηση με ένα μπλοκ δυνάμεων από χώρες του Βορρά και κάποιους «δορυφόρους» από τις πρώην ανατολικές.
Ξαφνικά, η Γαλλία και ο κ. Ολάντ, έδειξαν να διαφοροποιούνται από τις επιταγές του σκληρού γερμανικού πυρήνα, να αναλαμβάνουν ένα είδος διαμεσολαβητή, συνεπικουρούμενης της Ιταλίας και του κ. Ρέντσι, να επιδιώκουν να κρατήσουν αλώβητη την ευρωπαϊκή ενότητα. Και η σοσιαλδημοκρατία να «σηκώνει» κεφάλι, στο όνομα των χωρών με υψηλά ελλείμματα και χρέος, μετά από δεκαετίες πλήρους ευθυγράμμισης με τα κελεύσματα του νεοφιλελευθερισμού και των κανόνων της αγοράς.
Ήταν η διαπραγματευτική ομάδα της κυβέρνησης που το επέτρεψε, που το αποκάλυψε, που το… «εκβίασε», με σοβαρά έστω διαπραγματευτικά λάθη, με οπισθοχωρήσεις και έλλειψη στρατηγικής ή εναλλακτικών λύσεων.
Ποιος άραγε, την επαύριο των εκλογών της 20ης Σεπτεμβρίου, θα μπορούσε να αξιοποιήσει αυτές τις ρωγμές προς όφελος της ελληνικής κοινωνίας, της χώρας αλλά και των προοδευτικών ευρωπαϊκών δυνάμεων, αν όχι ο ΣΥΡΙΖΑ και οι συνεργαζόμενες δυνάμεις της Αριστεράς;
Η επιλογή του Βαγγέλη Μεϊμαράκη και της ΝΔ δεν είναι απλώς μια κακή επιλογή που άρει τα όποια πλεονεκτήματα από την εκμετάλλευση της νέας δυναμικής ευρωπαϊκής πραγματικότητας –με τον σοσιαλδημοκράτη κ. Ολάντ να «εγκλωβίζεται» στο παρελθόν του… χωρίς το ανάλογο πολιτικό ερέθισμα από έναν εκπρόσωπο του συντηρητικού ελληνικού κατεστημένου και της Δεξιάς– αλλά ένα καίριο λάθος. Μαζί του θα χαθεί μια ιστορική ευκαιρία για την Ευρώπη για ριζικές αλλαγές προς όφελος των λαών της.
Η δεύτερη διαπίστωση «απαντά» στο απλό ερώτημα του ψηφοφόρου: αφού η νέα κυβέρνηση θα κληθεί να εφαρμόσει ένα νέο μνημόνιο, γιατί να επιλέξω τον ΣΥΡΙΖΑ;
Η ΝΔ δεν υιοθέτησε απλώς τα δύο προηγούμενα μνημόνια, αλλά τα εφάρμοσε ως τις δέκα απαράβατες εντολές. Πιστή στη νεοφιλελεύθερη ιδεολογία της δεν έδωσε μάχες για να υπερασπιστεί το όποιο κοινωνικό κράτος, τις εργασιακές σχέσεις ή τα σπίτια των οφειλετών στις τράπεζες. Απεναντίας, έκανε ό,τι μπορούσε για να «παρεισφρύσει» στα ιερά κείμενα του κ. Σόιμπλε και να δώσει έναν ακόμη πιο έντονο χρωματισμό στον αντικοινωνικό και ταξικό τους χαρακτήρα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ από την άλλη πλευρά, που εκπροσωπεί τα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα, και ιδεολογικά επιζητεί μια κοινωνικά και οικονομικά δίκαιη κοινωνία, θεωρεί το νέο μνημόνιο ως «αναγκαίο κακό», που μπορεί και οφείλει να το αλλάξει και να το ξεπεράσει… Να βγάλει τη χώρα οριστικά από αυτό.
Προϋπόθεση γι’ αυτήν την προοπτική διεξόδου είναι να επιβάλλει στο εσωτερικό της χώρας μια άλλη πολιτική κατάσταση. Να χτυπήσει την «παρασιτική» ολιγαρχία και να αλλάξει τον πολιτικό χάρτη, κάτι που μόνο ο Αλέξης Τσίπρας επισημαίνει πως θα αγωνιστεί να κάνει…
Προϋπόθεση όμως το ίδιο σημαντική, να επιβάλλει την πολιτική αξιοκρατία. Πρέπει, επιτέλους, να αναζητήσει νέα αξιόλογα πρόσωπα που θα απαντούν στις ανάγκες της χώρας και της κοινωνίας και όχι στις εσωκομματικές ισορροπίες.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ Χ. ΠΑΠΑΣΙΜΟΣ
Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω
Φιλοτίου 2-4, Αθήνα, Τ.Κ. 11362, Τηλ.: 210.8237.140, 6972.924356
Fax: 210.8218.633, e-mail: g.papasimos@yahoo.com
Site: http://www.gpapasimos.gr/
Twitter: @PapasimosG
https://www.facebook.com/syrizapapasimos?ref=hl