Σε μία ιδιότυπη σχολική αίθουσα χωρίς δασκάλους, βιβλία και μαθητές, αλλά περικυκλωμένη από χίλια μεγάλα κόκκινα μπαλόνια θα βρεθούν οι επισκέπτες της έκθεσης «Το Σχολείο του Μέλλοντος» που φιλοξενείται, από τις 8 Φεβρουαρίου έως τις 6 Μαρτίου στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση.
Πρόκειται για την πρώτη εγκατάσταση της Κάντυ Τσανγκ, της εικαστικού που απαντά καταφατικά στο ερώτημα αν η τέχνη μπορεί να αλλάξει τον κόσμο.
Με καταγωγή από την Ταϊβάν, τόπο γέννησης το Πίτσμπουργκ και μόνιμη κατοικία της τη Νέα Ορλεάνη, η Κάντυ Τσανγκ κουβαλάει στο DNA της διαφορετικές κουλτούρες, αλλά μονάχα μία εμμονή: της αρέσει να ”πειράζει” το δημόσιο χώρο, σαν να στήνει στο κέντρο της πόλης ένα υβριδικό επιτραπέζιο παιχνίδι μαζικής συμμετοχής.
Σε αυτό το εικαστικό modus vivendi, όπου η τέχνη φλερτάρει με τον ακτιβισμό, οι μεγάλης κλίμακας διαδραστικές εγκαταστάσεις της Τσανγκ αφενός θολώνουν τα όρια ανάμεσα στο δημόσιο και το ιδιωτικό, αφετέρου δίνουν την ευκαιρία στους περαστικούς να συμμετάσχουν αυθόρμητα σε αυτές, να προβληματιστούν και, τελικά, να τις χρησιμοποιήσουν ως όχημα για την επανάκτηση του χώρου γύρω και εντός τους.
Το «School of the Future» (Σχολείο του Μέλλοντος) είναι μια ξεχωριστή εκθεσιακή εμπειρία, που διερευνά το ρόλο του σχολείου στη διαμόρφωση των αξιών μας. H εγκατάσταση της Τσανγκ περιλαμβάνει πάνω από 1.000 μπαλόνια, καθώς και μια κεντρική ράμπα που οδηγεί σε μια σχολική έδρα εποχής όπου οι επισκέπτες μοιράζονται το τι θα ήθελαν να είχαν διδαχθεί όταν πήγαιναν σχολείο. Εκεί καλούνται να σημειώσουν σε ένα σημειωματάριο το δικό τους μάθημα ζωής. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, οι θεατές γίνονται ταυτόχρονα δάσκαλοι και μαθητές: μπορούν να διδάξουν, αλλά και να διδαχτούν, συμμετέχοντας σε ένα μεγάλο σχολείο συλλογικής εμπειρίας, όπου την κοινή εγκυκλοπαίδεια γνώσεων διαμορφώνουν οι ατομικές τους εμπειρίες.
Χιλιάδες απαντήσεις καταγράφηκαν στις προηγούμενες παρουσιάσεις της έκθεσης, οι οποίες αποκάλυψαν ένα ευρύ φάσμα τόσο πρακτικής όσο και συναισθηματικής σοφίας: το πώς να είσαι ο εαυτός σου, την αξία του ταξιδιού, το πώς να μη φοβάσαι τις κατσαρίδες και τις χοντράδες, τα ισπανικά, το πώς να κάνεις προϋπολογισμό, την υπομονή και καλοσύνη, το πώς να περνάς καλά και πάλι χωρίς την τεχνολογία, το πώς να μην επιτρέψεις ποτέ ξανά σε κάποιον να σου πει ότι δεν ήσουν καλός/-ή σε κάτι που αγαπάς με πάθος, το να μη θεωρείς τίποτα δεδομένο, το πώς να αγαπάς και να κάνεις καλές επιλογές, τις διαφορετικές κουλτούρες, το πώς να αλλάζεις σκασμένο λάστιχο, τη συμπονετική ζωή και το πώς να διαχειρίζεσαι το άγχος και την υπαρξιακή κρίση. Το πρότζεκτ επιδιώκει εκ νέου μεθόδους έναρξης προσιτών και συμμετοχικών δημόσιων συζητήσεων για τους πολιτικούς θεσμούς και τα μαθήματα ζωής.
Παράλληλα, στον χώρο της έκθεσης οι θεατές θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν βίντεο της Κάντυ Τσανγκ, όπου η ίδια μιλά για τη συνεργασία της με τη Στέγη και την αξία των δημοσίων χώρων στην κατανόηση της έννοιας της κοινότητας αλλά και της ίδιας της ζωής μας.
Τον Μάιο θα παρουσιαστούν ακόμα δύο εγκαταστάσεις («Before I die» και «Confessions») της Κάντυ Τσανγκ στη Στέγη. Το «Before I die» ξεκίνησε το 2011 ως τοπικό πείραμα σε ένα εγκαταλειμμένο σπίτι της γειτονιάς της Τσανγκ στη Νέα Ορλεάνη. Η εικαστικός κατέλαβε κυριολεκτικά το κτίριο, βάφοντας τους εξωτερικούς τοίχους του στα χρώματα του σχολικού μαυροπίνακα, όπου με λευκά στένσιλ γράμματα έγραψε πολλές φορές τη φράση «Πριν πεθάνω, θέλω να…». Οι περαστικοί καλούνταν να αποτελειώσουν τη φράση, γράφοντας με κιμωλία τις μελλοντικές επιθυμίες τους.
Αυτή είναι και η πιο διάσημη εγκατάστασή της, στην οποία η τέχνη συναντά τον κοινωνικό διάλογο και την ανανέωση του αστικού χώρου. Περισσότεροι από χίλιοι τοίχοι «Πριν πεθάνω» έχουν δημιουργηθεί σε 70 και πλέον χώρες, ανάμεσά τους στο Καζακστάν, το Ιράκ, την Αϊτή, την Κίνα, την Ουκρανία, την Πορτογαλία, την Ιαπωνία, τη Δανία, την Αργεντινή και τη Νότια Αφρική.
Στο «Confessions» ανώνυμες και μυστικές εξομολογήσεις που έχουν γραφτεί σε έναν ιδιωτικό θάλαμο, πάνω σε μικρά ξύλινα πλακίδια, αναρτώνται στο δημόσιο χώρο, σε ένα πολύπτυχο εξομολογητήριο και δημιουργούν ένα «τοίχο προσευχής» υπενθυμίζουντας πως δεν είμαστε μόνοι.
Την έκθεση επιμελείται η Αφροδίτη Παναγιωτάκου. Ωράριο λειτουργίας: Καθημερινά 12:00 – 21:00. Είσοδος ελεύθερη με δελτίο εισόδου.
