Ένα ιδιαίτερα σημαντικό και ταυτόχρονα πρωτοπόρο πρόγραμμα διοργανώθηκε από Ίδρυμα Ωνάση και αφορά την δημιουργική και βιωματική επαφή του έργου του μεγάλου Καβάφη με τους μαθητές των Γυμνασίων και Λυκείων.
Στο πλαίσιο αυτό με μεγάλη χαρά και σε εορταστικό κλίμα πραγματοποιήθηκε, την Τρίτη 28 Ιουνίου 2016 στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, η παρουσίαση των έργων των μαθητών, που συμμετείχαν και τη φετινή χρονιά στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Ο Καβάφης πάει σχολείο».
Για τρίτη συνεχή χρονιά, ο Καβάφης πήγε σχολείο, έγινε κόμικ, ψηφιακό έργο, εικαστική εγκατάσταση και χιπ – χοπ τραγούδι από μαθητές Γυμνασίων και Λυκείων, οι οποίοι παρουσίασαν τα έργα τους σε εκπαιδευτικούς και δημοσιογράφους, σε μια διαφορετική συνέντευξη τύπου, που εξελίχθηκε σε σχολική γιορτή της δημιουργίας και της φαντασίας.
Το πρόγραμμα «Ο Καβάφης πάει σχολείο» διοργανώνεται από το Αρχείο Καβάφη του Ιδρύματος Ωνάση σε συνεργασία με το τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων της Στέγης.
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Μετά από 8 τρίωρες συναντήσεις που πραγματοποιήθηκαν σε έξι δημόσια σχολεία της Αττικής, μέσα από έξι πρωτότυπα εργαστήρια, το πρόγραμμα προσέγγισε τα «ιερά» και πιθανώς δυσπρόσιτα κείμενα του Αλεξανδρινού ποιητή, αξιοποιώντας τα εργαλεία των πλέον «απρόβλεπτων» τεχνών. Αυτή η δημιουργική και πρωτότυπη ανάγνωση βοήθησε τους μαθητές στην καλύτερη κατανόηση και ερμηνεία των ποιημάτων του, ενώ το υλικό που προέκυψε, αναδεικνύει τον σύγχρονο χαρακτήρα της καβαφικής ποίησης.
Οι μαθητές συνεργάστηκαν στα επιμέρους προγράμματα με τους καλλιτέχνες και λογοτέχνες: Μαρία Βαρελά (εικαστικός), Μαίρη Ζυγούρη (performer), Κατερίνα Ηλιοπούλου (ποιήτρια), Παναγιώτης Ιωαννίδης (ποιητής), Αλεξία Οθωναίου (εικονογράφος), Μαριλένα Σταφυλίδου (φωτογράφος), Μαρία Τοπάλη (ποιήτρια), Θωμάς Τσαλαπάτης (ποιητής), Θοδωρής Χιώτης (ποιητής), Χρήστος Χρυσόπουλος (συγγραφέας), Jeff Gonzalez (μουσικός παραγωγός/καλλιτέχνης χιπ-χοπ), HO PE (εικαστικός).
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Ο Καβάφης πάει σχολείο» θα επιστρέψει και το ακαδημαϊκό έτος 2016-17 με έξι νέα εργαστήρια σε σχολεία της Αττικής και έξι εργαστήρια σε σχολεία της περιφέρειας, δίνοντας συνέχεια σε έναν πρότυπο θεσμό που φέρνει την καβαφική ποίηση στα θρανία με τον πλέον βιωματικό τρόπο.
Τα προγράμματα που πραγματοποιήθηκαν τη σχολική περίοδο 2015-16:
- Διαβάζοντας Καβάφη… ψηφιακά
Οι λέξεις ελευθερώνονται από τα στενά όρια του βιβλίου και γίνονται βίντεο ή ψηφιακή εικόνα. Με πηγή έμπνευσης τα καβαφικά ποιήματα, οι μαθητές στο 52ο ΓΕΛ Αθηνών χρησιμοποιούν τις νέες τεχνολογίες και δημιουργούν ψηφιακά έργα, παρουσιάζοντας τους στίχους σε διαφορετικά περιβάλλοντα.
Συντελεστές:
Μαρία Βαρελά (εικαστικός) και Θοδωρής Χιώτης (ποιητής)
- Κι αν ο Καβάφης ήταν κόμικς;
Τα ποιήματα του Καβάφη γίνονται κλασικά εικονογραφημένα! Πώς θα ήταν άραγε η «Ιθάκη» σε εικόνες; Οι καβαφικοί στίχοι ζωντανεύουν καθώς οι μαθητές του 2ου ΓΕΛ Καισαριανής και του Γυμνασίου Τ.Λ. Κορθίου δημιουργούν τα δικά τους κόμικς.
Συντελεστές:
Παναγιώτης Ιωαννίδης (ποιητής) και Αλέξια Οθωναίου (εικονογράφος κόμικς)
- Ένα σχολείο γεμάτο… Καβάφη
Χρησιμοποιώντας διάφορες τέχνες και τεχνικές (κολάζ, απαγγελίες κ.ά.), οι μαθητές του 15ου Γυμνασίου Αθηνών και του Γυμνασίου Τ.Λ. Γαυρίου μετατρέπουν το χώρο του σχολείου στο απόλυτο καβαφικό περιβάλλον! Με ένα εικαστικό έργο μεγάλης κλίμακας και άλλες βιωματικές δράσεις, το σχολείο αποκτά… ατμόσφαιρα Αλεξάνδρειας!
Συντελεστές:
ΗΟ PE (εικαστικός) και Χρήστος Χρυσόπουλος (συγγραφέας)
- Οι στίχοι του Καβάφη σε… χιπ-χοπ τραγούδι
Πώς θα μπορούσε να αποδοθεί το ποίημα «Φωνές» σε τραγούδι; Η Στέγη και το Αρχείο προ(σ)κάλεσαν τους μαθητές του 2ου Γυμνασίου Χαλανδρίου και του Γυμνασίου Τ.Λ. Κορθίου να διαβάσουν με εντελώς εναλλακτικό τρόπο το έργο του ποιητή. Σε ρυθμούς… χιπ χοπ!
Συντελεστές:
Jeff Gonzalez (μουσικός παραγωγός, καλλιτέχνης χιπ-χοπ) και Κατερίνα Ηλιοπούλου (ποιήτρια)
- Το καβαφικό έργο… μέσα από το φωτογραφικό φακό
Καβάφης: Ένας ποιητής, χιλιάδες εικόνες. Με ποιον τρόπο μπορούμε να απεικονίσουμε το ποίημα «Απολείπειν ο θεός Αντώνιον»; Οι μαθητές του 1ου Γυμνασίου Κορωπίου εντοπίζουν εικόνες της καθημερινότητάς που θα μπορούσαν να ανήκουν σε κάποιο από τα καβαφικά ποιήματα και τις απαθανατίζουν φωτογραφικά.
Συντελεστές:
Μαριλένα Σταφυλίδου (φωτογράφος) και Μαρία Τοπάλη (ποιήτρια)
- Ο Καβάφης… ως performance
Πώς μπορεί να βιώσει κανείς τους στίχους του Καβάφη «Ξένος εγώ ξένος πολύ»; Στο 1ο ΓΕΛ Φαλήρου το έργο του ποιητή ζωντανεύει μέσα από ποικιλία μεθόδων που προάγουν την αυτοέκφραση και το χτίσιμο δυνατών δεσμών στην ομάδα.
Συντελεστές:
Μαίρη Ζυγούρη (εικαστικός) και Θωμάς Τσαλαπάτης (ποιητής)
Σχεδιασμός Δράσεων Αρχείου: Αφροδίτη Παναγιωτάκου
Ακαδημαϊκός Σύμβουλος: Δημήτρης Παπανικολάου
Project Manager: Θοδωρής Χιώτης
Assistant Project Manager: Μαριάννα Χριστοφή
Λίγα λόγια το Αρχείο Καβάφη
Το Ίδρυμα Ωνάση απέκτησε το Αρχείο Καβάφη το 2012 με στόχο να προστατεύσει τα 4.000 χειρόγραφα και άλλα αντικείμενα που το αποτελούν, να το κάνει προσβάσιμο σε μελετητές και κοινό και να διαδώσει το καβαφικό έργο και το διεθνή χαρακτήρα της ποίησης του Κ.Π. Καβάφη.
Παράλληλα με τα εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά κι εφήβους «Ο Καβάφης Πάει Σχολείο» το Αρχείο Καβάφη μπαίνει στη σχολική τάξη. Μέσα από έξι πρωτότυπα εργαστήρια σε έξι διαφορετικά σχολεία της Αττικής, οι μαθητές προσεγγίζουν με τη βοήθεια καλλιτεχνών και λογοτεχνών τα κείμενα του Αλεξανδρινού ποιητή και χρησιμοποιώντας τα εργαλεία και τη γλώσσα των πλέον «απρόβλεπτων» τεχνών, κατανοούν και αγαπούν το έργο του.
Λίγα λόγια για το Ίδρυμα Ωνάση
Tο Ίδρυμα Ωνάση συστάθηκε το 1975, ακολουθώντας την εντολή του Αριστοτέλη Ωνάση όπως αυτή καταγράφηκε στη διαθήκη του, για να συνδράμει την ελληνική κοινωνία σε καίριους τομείς: στην υγεία, την παιδεία, τον πολιτισμό και την κοινωνική αλληλεγγύη. Πάγια συνισταμένη των προσπαθειών και των δράσεων του Ιδρύματος ήταν – και παραμένει – η διασφάλιση της πρόσβασης όσο το δυνατόν περισσότερων συνάνθρωπων μας στα κρίσιμα, για την κοινωνική ευημερία και συνοχή, αυτά αγαθά. Απώτερος στόχος, η απελευθέρωση των δημιουργικών δυνάμεων της κοινωνίας μας, για να διασφαλιστεί ένα καλύτερο παρόν και ένα πιο αισιόδοξο μέλλον.
