του ΑΓΓΕΛΟΥ ΜΟΣΧΟΒΑ*
Τάξη στην ανομία ετών; Ιδιότυπο Σαρβάιβορ; Κυνικοί υπολογισμοί;
Ολα αυτά και πολλά ακόμη, απίθανα και τραγικά μαζί, ακούστηκαν για τον διαγωνισμό με τις τηλεοπτικές άδειες.
Θαρρώ πως τα πράγματα είναι πάντα πιο απλά. Η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα ξέρει ότι δεν έχει άρτο να προσφέρει. Εχει μόνο θεάματα. Ενα από αυτά ήταν και οι αδειοδοτήσεις των καναλιών.
Πρόκειται για μια προσπάθεια να βάλει νέους παίκτες στο παιχνίδι, να αποσύρει παλαιούς, να δείξει ότι έχει το «πάνω χέρι», προς τους κραταιούς μιντιάρχες αλλά κυρίως προς το εκλογικό ακροατήριο.
Στο πίσω μέρος του κεφαλιού τους οι κυβερνώντες, ασφαλώς ευελπιστούν σε μια διακριτική, έστω, στήριξη σε κρίσιμες στιγμές.
Η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα ξέρει ότι δεν έχει άρτο να προσφέρει. Εχει μόνο θεάματα
Δεν είναι πρωτοφανές μια κυβέρνηση να θέλει να καθορίσει τους όρους του παιχνιδιού και να αναπροσαρμόσει τα δεδομένα – προς όφελός της βεβαίως, βεβαίως.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε επιχειρήσει να αναδιατάξει το μιντιακό τοπίο με τον Θανάση Πόπωτα. Η εμφάνιση του Γιώργου Κοσκωτά εν συνεχεία είχε και τέτοια στοιχεία από πλευράς προθέσεων – ασχέτως πώς κατέληξε.
Οι συμμαχίες και οι έχθρες κυβερνώντων με συγκροτήματα Τύπου ήταν πάντοτε μια καθημερινότητα. Από την κόντρα Γεωργίου Παπανδρέου με το Συγκρότημα Λαμπράκη, στα μέσα το 1960 μέχρι την μεταμόρφωση του δυνατού «φλερτ» του Ανδρέα Παπανδρέου με τον Αυριανισμό» σε απηνή πόλεμο μαζί του, στα τέλη της δεκαετίας του ’80.
Οι συνθήκες που επικρατούν στο σημερινό – πολυκερματισμένο, απείρως πιο πολυσύνθετο και καθημαγμένο εν πολλοίς – τοπίο των ΜΜΕ, έκαναν την κυβέρνηση να αναζητήσει το θέαμα εκεί ακριβώς.
Τα κατάφερε; Η ιστορία θα δείξει. Ομως επίσης, η ιστορία δείχνει ότι είναι φενάκη να πιστεύει μια κυβέρνηση – όσο ευνοϊκά και αν έχει φερθεί στα ΜΜΕ – ότι θα την υποστηρίξουν την κρίσιμη ώρα, εάν έχει χάσει το λαϊκό έρεισμα. Και πως, ακόμη και αν την υποστηρίξουν, είναι τουλάχιστον αφελές να πιστεύει ότι θα επηρεάσουν την κοινή γνώμη.
Μερικές απλές αλήθειες: Οταν «ελευθερώθηκε» το ραδιοτηλεοπτικό τοπίο, οι παραδοσιακοί μιντιάρχες απέκτησαν τις προσωρινές άδειες, βλέποντας να ανοίγονται νέοι ορίζοντες στα κέρδη αλλά και στην δυνατότητα πιέσεων προς την εκτελεστική εξουσία για άλλους σκοπούς, άσχετους από την ενημέρωση.
Εκμεταλλεύτηκαν το θεσμικό κενό και βολεύτηκαν Παράλληλα όμως έδωσαν μια αίσθηση – ενίοτε και ψευδαίσθηση – πλουραλισμού. Αυτονοήτως θεωρώ ότι – όσο καθοδηγούμενα και αν είναι τα ΜΜΕ – ο πλούτος σε σκέψεις, εικόνες, ειδήσεις είναι πάντα πιο καλοδεχούμενος από την μονοτονία ενός ή δύο κρατικών καναλιών τύπου ΕΡΤ ή ΥΕΝΕΔ.
Ταυτόχρονα, τα πολλά κανάλια άνθησαν μια αγορά εργασίας που δεν βίωνε και τα καλύτερά της. Θέσεις εργασίας δημιουργήθηκαν, άνθρωποι έφαγαν ψωμί, έκαναν οικογένειες και όνειρα. Τώρα, πολλοί από αυτούς θα αναζητήσουν άλλους δρόμους. Αν βρουν. Ασφαλώς και οι μισθοί εκτοξεύτηκαν σε δυσθεώρητα ύψη, προκαλώντας. Αλλά αυτό τελείωσε εδώ και καιρό. Η μυλόπετρα της κρίσης χτύπησε αλύπητα και τον χώρο των ΜΜΕ.
Είναι προφανές επίσης ότι κυβερνήσεις «χάιδεψαν» καναλάρχες με άγνωστα ή και γνωστά ανταλλάγματα. Και το πλήρωσαν.
Να δεχθώ ότι οι προθέσεις της κυβέρνησης ήταν οι καλύτερες. Να δεχθώ ότι μια αριστερή κυβέρνηση έχει στόχο να βάλει τάξη (;) στο «άναρχο τοπίο». Να αποκρούσω μετά βδελυγμίας τις υπόνοιες ότι στήνει την δική της, «αριστερή διαπλοκή» όπως την κατηγορούν. Για τον απλό λόγο ότι η «διαπλοκή» δεν έχει και δεν είχε ποτέ ιδεολογικό χρώμα.
Δεν θα δεχθώ ποτέ όμως ότι μια αριστερή κυβέρνηση, μπαρουτοκαπνισμένη από τις δεκαετίες στα πεζοδρόμια αλλά και από τα μνημόνια που υπέγραψε πλέον, υπέκυψε στην πιο στυγνή νεοφιλελεύθερη αντίληψη να έχει ως στόχο μόνο «ό,τι φέρνει λεφτά στα ταμεία».
Ή στο «ό,τι μας διατηρεί στην εξουσία».
Υ.Γ.: Στην διαδικασία των 66 ωρών διακυβεύονταν πολλά περισσότερα από τις συνθήκες των «εγκλείστων». Και φυσικά από ατυχείς, εξυπνακίστικους, ανίερους και ανιστόρητους συσχετισμούς. Θυμήθηκα όμως, την εξιστόρηση του Μενέλαου Λουντέμη για τον μεγάλο μας ηθοποιό, Μάνο Κατράκη, που βασανίστηκε στη Μακρόνησο.
Οταν ένας από τους βασανιστές, του ζήτησε να κάνει δήλωση, ο Κατράκης αρνήθηκε και του είπε: «Βάρα, ρε, βάρα να ξεφτιλιστείς». Και βάρεσε ο άνθρωπος. Και ξεφτιλίστηκε….
*Ο Άγγελος Μόσχοβάς είναι δημοσιογράφος
Το άρθρο δημοσιεύεται στο www.iefimerida.gr
