του ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΑΠΑΣΙΜΟΥ*
Το 1954, στο Παρίσι, ένας εκ των κορυφαίων σύγχρονων φιλοσόφων, o Κώστας Αξελός, δημοσίευσε το δοκίμιο «La destin de la Grece» («Η μοίρα της σύγχρονης Ελλάδας»). Τα ερωτήματα που θέτει στο δοκίμιο αυτό και αφορούν στην ελληνική πραγματικότητα μέσα από τις «δυσπλασίες» της. Δυσπλασίες τις οποίες εντοπίζει στην αδυναμία παραγωγής σκέψης, άρα αυτογνωσίας, και αδυναμία παραγωγής έργου, άρα αδυναμία προσαρμογής στους όρους της νεωτερικότητας, καθώς και στον σπαραγμό της νεοελληνικής κοινωνίας από εσωτερικούς διχασμούς, στην προσπάθειά της να αναζητήσει ταυτότητα, θα μπορούσαν να είχαν γραφτεί σήμερα. Όπως, μάλιστα, αναφέρει χαρακτηριστικά, η Ελλάδα είναι μια «σχεδόν πραγματικότητα», που προσπαθεί να καλύψει το κενό της σκέψης, δημιουργώντας μύθους.
Το βιβλίο αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία, ιδιαίτερα αυτή την περίοδο, με τη χώρα να ζει μια οδυνηρή πραγματικότητα, μετά τον εφτάχρονο «μνημονιακό οδοστρωτήρα» και την κατεδάφιση κάθε ελπίδας από τον “αντιμνημονιακό” ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και τις συναφείς με αυτόν πολιτικές δυνάμεις (αποδείχθηκαν, ότι ήταν «πομφόλυγες» και μύθοι).
Γιατί; Επειδή θέτει το καταλυτικό ερώτημα, που πρέπει κάθε Νεοέλληνας να θέσει στον εαυτό του και να απαντήσει:
Τι πραγματώσαμε ως κοινωνία σε αυτά τα εξήντα περίπου χρόνια από τη συγγραφή του βιβλίου «ως προς το δρόμο του ελληνικού έθνους, την ελληνική αυτοσυνείδησή του»;
Δυστυχώς, οι απαντήσεις είναι πολύ οδυνηρές για τη σύγχρονη Ελλάδα, η οποία βρίσκεται σήμερα σε μία από τις πιο κρίσιμες στιγμές της σύγχρονης ιστορίας της: βιώνει οικονομική ύφεση «πολεμικού» χαρακτήρα, την πλήρη αποβιομηχάνιση και διάλυση της παραγωγικής της βάσης, τη δημιουργία κοινωνικών «ερειπίων» με χαρακτηριστικότερο και οδυνηρότερο παράδειγμα τη φυγή της πνευματικής αφρόκρεμας της νέας γενιάς στις καπιταλιστικές μηχανές της Δύσης ως έτοιμο επιστημονικό προσωπικό. Αφρόκρεμας που θα έπρεπε να αποτελέσει ένα από τα μεγαλύτερα «εργαλεία» της «για την μετατροπή της από εισαγωγέα, καταναλωτή ξένων επιτευγμάτων σε παραγωγό – παρασκευαστή του πεπρωμένου της», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά στο δοκίμιο του αυτό ο Κώστας Αξελός.
Έχουμε αναφερθεί πολλές φορές στις μείζονες αιτίες της διαχρονικής αυτής υποβάθμισης και καθυστέρησης της χώρας και έχουμε προβάλει απόψεις σπουδαίων σύγχρονων Ελλήνων φιλοσόφων, όπως των Παναγιώτη Κονδύλη, Κώστα Αξελού, Κορνήλιου Καστοριάδη, Κώστα Παπαϊωάννου, Νίκου Πουλαντζά κ.λπ., που αφορούν στην έλλειψη εθνικής αστικής τάξης από την ίδρυση του ελληνικού κράτους και την παρουσία στη θέση της, μιας κλεπτοκρατικής παρασιτικής οικονομικής ολιγαρχίας, τον έντονο «πελατειασμό», που έχει διαβρώσει το πολιτικό σύστημα και όλους τους ενδιάμεσους θεσμούς του κρατικού εποικοδομήματος.
Όμως, τις μεγαλύτερες ευθύνες για την τραγική μοίρα της Ελλάδος τις έχει το πολιτικό σύστημα και το πολιτικό προσωπικό εν συνόλω, αφού η ύπαρξη και η λειτουργία των κομμάτων θα έπρεπε να έχει ως κεντρικό στόχο την «επούλωση» των διαχρονικών «πληγών» της χώρας και την αναζήτηση της οδού της ανάπτυξης και της κοινωνικής δικαιοσύνης, λαμβανομένων, βεβαίως, υπόψη των ταξικών συμφερόντων, που εξυπηρετούν τα διάφορα κόμματα γενικά ιστορικά.
Το πολιτικό, όμως, προσωπικό, που άσκησε εξουσία καθόλη την περίοδο, για την οποία συζητάμε, και ιδιαίτερα τα τελευταία οδυνηρά μνημονιακά χρόνια, αντί να αποτελέσει τον φραγμό για την επιβολή ενός ισχυρού εθνικού πλαισίου ανάπτυξης, με βάση τα ισχυρά συγκριτικά πλεονεκτήματα της Ελλάδος, μετατράπηκε σε οργανικό τμήμα της «παρασιτικής» οικονομικής ολιγαρχίας, αποκτώντας συμφέροντα, ως επιμέρους ειδικό στρώμα στο κράτος, μέσω των προνομίων και της ατιμωρησίας, τα οποία ενσωματώνουν σχεδόν τους πάντες, που συμμετέχουν στο σημερινό πολιτικό εποικοδόμημα, με αποτέλεσμα την δόμηση ενός κλεπτοκρατικού συστήματος.
Η αντιμετώπιση της σημερινής ανηλεούς κρίσης, μπορεί να γίνει μόνο μέσα από την αναζήτηση της οδού προς την ελληνική αυτοσυνείδηση, όπως την προσδιορίζει εύστοχα ο Κώστας Αξελός, από ένα νέο Πολιτικό Υποκείμενο Αλλαγής, που θα εκφράζει πραγματικά την ελληνική κοινωνία, την οργή, αλλά και τις χαμένες ελπίδες της και θα αποτελείται από πολιτικό προσωπικό, που δεν θα έχει σχέσεις με συμφέροντα του κράτους και πολιτική λογική την κατάληψη της εξουσίας, ως αυτοσκοπό και προσωπικό – κομματικό «λάφυρο».
*Ο Γιώργος Παπασίμος είναι δικηγόρος twitter: @PapasimosG
