Παλιά γειτονιά, σκληρή γειτονιά, δεν σηκώνουν τα Καμίνια γκουρμέ φληναφήματα. Δεν έχουν ντελικατέσεν ψηλομύτικα, με λουξ βιτρίνες και καινουργιοβαλμένα μωσαϊκά. Αν έχουν μωσαϊκά ή χρωματιστά τσιμεντοπλακάκια τα μαγαζιά, είναι τα παλιά αυθεντικά, ξεφτισμένα πια από τα χρόνια. Κι όμως, εδώ βρήκα σπάνια, υψηλής ποιότητας τυριά και αλλαντικά σε μίνι μάρκετ, ανάμεσα σε βιομηχανικά τρόφιμα, πίσω από σταντ με καθαριστικά και χαρτιά κουζίνας.
Δεν σηκώνουν πολλά-πολλά τα Καμίνια. Εργατική συνοικία, με τις ομορφιές και τις ασχήμιες της, αλλοκαιρινές μονοκατοικίες που ξεφυτρώνουν πάνω στον δρόμο και πολυκατοικίες-τέρατα, όπως σε όλες τις γειτονιές της πόλης. Στα τέλη του 19ου αιώνα φτιάχτηκαν εδώ αποθήκες μεγάλων βιομηχανιών, βιοτεχνίες, σιδηρουργεία που εξυπηρετούσαν τις ανάγκες του λιμανιού. Στην Πειραιώς, το νότιο σύνορο της γειτονιάς, η ΣΚΥΠ (Σχολή Κλωστικής Υφαντικής Πλεκτικής) και απέναντι το ιστορικό εργοστάσιο της Ελαΐδος. Προς τη Λεύκα και τη Ρετσίνα (δυτικά), το εργοστάσιο-αμαξοστάσιο σιδηροδρόμων ΣΠΑΠ και η κλωστοϋφαντουργία της οικογένειας Ρετσίνα. Ανατολικά ο Αγ. Ι. Ρέντης, βόρεια η παλιά Κοκκινιά, εργατικές συνοικίες και αυτές. Εδώ και ο ατμόμυλος του Σταματόπουλου και οι κυλινδρόμυλοι των Σαραντόπουλου και Μοίρα. Αυτό είναι το υλικό αποτύπωμα και αυτό επηρεάζει ακόμα την αύρα, το άυλο αποτύπωμα της περιοχής. Αυτός είναι και ο λόγος που εδώ ευδοκιμούν ταβέρνες απλές, αυθεντικές, η «ιδέα» της value for money εστίασης. Ο εκσυγχρονισμός των φαγητών και των μεζέδων σε κάποιες από αυτές έγινε με τρόπο ήπιο και μερακλίδικο. Να φχαριστιέται ο κόσμος. Η ανανέωση των χώρων έγινε με γνώμονα την καλοπέραση της παρέας, όχι με ξιπασιά.
Δεν είναι όλες καλές οι ταβέρνες των Καμινίων, όχι.Αλλά ορισμένες είναι εξαιρετικές. Απόδειξη όσοι έρχονται από μακρινές περιοχές για να τις γνωρίσουν.
Ένα αλλο ενδιαφέρον στοιχείο: η περιοχή είναι ένα μελίσσι νησιωτών – το μαρτυρούν και τα ονόματα των δρόμων: Χίου, Σάμου, Δωδεκανήσου, Κυθήρων, Παξών, Μυκόνου. Προτού ακόμα η «τοπική κουζίνα» γίνει το νέο εργαλείο μάρκετινγκ της αθηναϊκής εστίασης, εδώ τρώγαμε λούζες και κοπανιστές κυκλαδίτικες, σαντορινιούς ντοματοκεφτέδες και μυκονιάτικες τροβολιές…
Top Choice
Το καπηλειό του Zάχου
Καπηλειό όνομα και πράμα. Ανεπιτήδευτο, ντεμοντέ, ξεπερασμένο στυλ, με βαρέλες και στριμωγμένα τραπέζια, μουσική λαϊκή στο CD, βαβούρα. Ξεπερα-σμένο; Αμ δε. Καρφίτσα δεν πέφτει τα βράδια, έρχονται και από άλλες περιοχές να φάνε φθηνά και καλά. Πηγαίνουμε χρόνια, δεν μας έχει προδώσει ποτέ. Φρέσκα ψάρια, ό,τι έχει η αγορά εκείνη την ημέρα, απλά πράγματα, σωστά φτιαγμένα. Ωραία ψαρόσουπα, τηγανητά μπακαλιαράκια που «λιώνουν» στο στόμα, μπακαλιάρος παστός τηγανητός-αφρός. Βραστά λαχανικά και χόρτα, φάβα, πατάτες στο χέρι κομμένες. Έχει και κρεατικά ωραία ψημένα. Οι μερίδες τεράστιες, αν ξανοιχτείτε, θα πάρετε και για το σπίτι.
Κομοτηνής 37, Τ/210-48.13.325. Τρίτη-Σάββατο μεσημέρι-βράδυ. Κυριακή μόνο μεσημέρι. 15€/άτομο (με χύμα κρασί).
Λαϊκή με ωραια χορτα και ξινα
Δεν είναι πολύ μεγάλη, αλλά έχει καλούς παραγωγούς, καλής ποιότητας πράγματα – τέσσερις Παρασκευές την περπάτησα και έκανα τα ψώνια μου. Χόρτα πολλά, από μυρωδικά ό,τι αγαπάτε, μέχρι και γλυκοπατάτες από τη Σάμο θα βρείτε. Ωραία πορτοκάλια φέρνει ο Γιάννης Μπινιάρης από το Ναύπλιο, ολόγλυκες κλημεντίνες ο επίσης Ναυπλιώτης Βαγγέλης Ρέντας, λεμόνια όλο χυμό ο Γιώργος Μεθενίτης από την Τροιζηνία. Μέχρι τέλος Φλεβάρη είναι στη Σάμου, από Ερμουπόλεως μέχρι Σερίφου. Μετά πηγαίνει στην οδό Κατσούλη. Στάση για καλοψημένο χοιρινό καλαμάκι στην καντίνα προς την Ερμουπόλεως.
Top Choice
Μπούσουλας
Η μυκονιάτικη ρίζα του Φίλιππου Τσάμπουρα (είναι η μητέρα του από εκεί) «φταίει» για τις ντόπιες πινελιές στο μενού του καλού μεζεδοπωλείου που έχει αποκτήσει φίλους και εκτός γειτονιάς. Σαλάτα με πρασινάδες εποχής και λούζα, πίτα με τροβολιά, φρέσκο κρεμμύδι και άνηθο, λουκάνικο μυκονιάτικο με σάλτσα γιαουρτιού, μόστρα με κοπανιστή, μερικά παραδείγματα. Δυνατό χαρτί οι μοντέρνοι ψαρομεζέδες: έξοχα τα ντολμαδάκια γεμιστά με καπνιστά και μαρινάτα ψαράκια, η πατατοσαλάτα με σκουμπρί, η τονοσαλάτα με κινόα, τα καλαμαράκια σοτέ με πέστο βασιλικού. Το μενού συμπληρώνουν πίτες και κρεοφαγικά πιάτα.
Σάμου 16, Τ/210-48.18.171. Τρίτη-Σάββατο από τη 1 μ.μ., Κυριακή μόνο μεσημέρι. Δευτέρα κλειστά. Κόστος: 15€/άτομο (με τσίπουρο).
Για ψώνια στη γειτονιά
- Μπαταγιάννης: Μίνι μάρκετ της γειτονιάς, ακατάστατο, με ρολά χαρτιού, καθαριστικά και γενικά όλα τα είδη που περιμένει κανείς να βρει σε ένα τέτοιο κατάστημα. Μπήκα να πάρω ένα μπουκαλάκι νερό, καμία απολύτως προσδοκία. Κι όμως, ο Μπαταγιάννης έχει πάγκο τυριών και αλλαντικών (κάτι που λείπει από πολλά «καλά» παντοπωλεία της πόλεως). Και εκεί ανάμεσα σε μαζικής παραγωγής τρόφιμα, να και μερικά διαμάντια: δύο βραβευμένες από τον «Γαστρονόμο» γραβιέρες, του Γασπαράκη από την Κρήτη και των Αφών Παππά από την Ήπειρο, τα εκλεκτά αλλαντικά του Σαρήμπογια κ.ά. Ελικώνος 34, Τ/210-41.35.214.
- Φούρνος Βασιλείου: Αρκετά είδη ψωμιού, τα περισσότερα συνηθισμένα, αλλά και ένα προζυμένιο «χοντρό» που μου θύμισε σπιτικά που έχω φάει στα Γιάννενα. Κράτησε 6-7 μέρες χωρίς να πάθει τίποτα. Συμπαθητικό γαλακτομπούρεκο και ραβανί. Αγ. Ελευθερίου 53-55, Τ/210-48.23.735, 48.17.806.
- Κρεοπωλείο «Σωκράτης»: Κοτόπουλα από Χαλκίδα, κοκόρια από την Ήπειρο, χοιρινά από τη Χαλκίδα και το Αγρίνιο, μοσχάρι από τη Λάρισα, τη Βόνιτσα και τη Βέροια. Αμνοερίφια Αιτωλοακαρνανίας, τόπου καταγωγής του Σωκράτη, ιδιοκτήτη του μικρού κρεοπωλείου της Αγίου Ελευθερίου. Οι κοπές κλασικές και περιποιημένες. Αν είστε φίλοι του είδους, πάρτε γίδα, είναι έξοχη. Τα λουκάνικά του (χοιρινά με λίγο πράσο) είναι θαυμάσια, ό,τι πρέπει για τα τσικνίσματα των ημερών. Αγίου Ελευθερίου 93, Τ/210-48.10.674.
- O φούρνος του Μπάμπη: Το κεντρικό κατάστημα είναι στο Μοσχάτο και προσφάτως άνοιξε δύο παραρτήματα στα Καμίνια. Μοντέρνοι φούρνοι με μεγάλη ποικιλία άρτων, αρτοποιημάτων, πιτών και γλυκισμάτων. Σας προτείνω αυτό με το προζύμι αργής ωρίμασης (πιο νόστιμο το άσπρο από το ολικής), ένα ανάμεικτο μαύρο και άσπρο (δύο χωριστά ζυμάρια ζυμωμένα σαν κέικ μαρμπρέ) και το σφιχτό πολύσπορο. Καλή χορτόπιτα, κρεμμυδάτη και αρωματική, με νόστιμο φύλλο. Ωραία και τα μελιτίνια (αν και κάπως χοντροφτιαγμένα). Αγ. Ελευθερίου 38, Τ/210-48.27.100 και Αγ. Ελευθερίου 124, Τ/210-48.30.480.
- Αφοί Ματούκογλου: Χονδρέμπορος είναι ο Χρήστος Ματούκογλου, οσπρίων, ρυζιών και παραδοσιακών προϊόντων. Δίνει και λιανική σε καλές τιμές. Θα βρείτε γίγαντες Πρεσπών, μέτρια φασόλια Φαρσάλων, κόκκινες ινδικές φακές. Χίου 22, Τ/210-48.24.217.
- Ιχθυοπωλείο «Πέτρος & Παύλος»: Συμπαθητικό ψαρομανάβικο με καλές τιμές – οι ιδιοκτήτες έχουν μαγαζί χονδρικής στην ιχθυόσκαλα. Δωδεκανήσου 52, Τ/210-48.23.730
Τop Choice
Οινομαγειρείον η Ζωοδόχος Πηγή
Παμπάλαιο μαγαζί, με γλύκα αλλοκαιρινή, αλλά όχι μελό, περιποιημένο, ελαφρώς φρεσκαρισμένο, αλλά όχι… νεοταβερνέ. Το άνοιξαν ως οινοπαντοπωλείο ο Κώστας και ο Γρηγόρης Λάμπρου πριν από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το είδαν να σωριάζεται σε έναν βομβαρδισμό, το έφτιαξαν πάλι και το αφιέρωσαν στην Παναγία Ζωοδόχο Πηγή, το ναό της περιοχής. Τότε πωλούσαν κρασί δικό τους και έβγαζαν μεζέ, σαλαμοτύρι και ψωμί, και μερικά φαγιά που έφτιαχνε η κυρα-Μαρία, γυναίκα του Κώστα. Αφεντικά είναι τώρα τα εγγόνια τους, ο Αλέξανδρος και ο Κώστας, αμφότεροι καλλιτέχνες, εξ ου και η αρτιστίκ ατμόσφαιρα του μαγαζιού. Καλομαγειρεμένα φαγητά, με σπιτίσια χάρη και κομμάτι μεζεδιάρικα. Στα οπωσδήποτε της παραγγελίας οι πατατούλες ψημένες μέσα σε ζουμιά κρεατικών, το ζουμερό συκώτι με σάλτσα πορτοκάλι, τα κεμπάπ, η φάβα και το έκτακτο κοκκινιστό.
Κατσούλη 77, Τ/210-48.14.438. Ανοιχτά καθημερινά πλην Κυριακής από τις 20.30. Κόστος: περίπου 15€/άτομο.
«Ψητή γουρουνοπούλα»
Τυλιχτό με ψητή γουρνοπούλα ή σουβλιστό κοτόπουλο; Αλλη μία έκπληξη στην περιοχή. Μικρό μαγαζί, του δρόμου, σαν σνακάδικο, λίγο κιτς, αλλά με νόστιμη γουρουνοπούλα (Ολλανδίας, όπως πολύ τίμια με ενημέρωσαν οι υπεύθυνοι) που ψήνεται για ένα δεκάωρο σε ειδικό γουρουνόφουρνο στο κεντρικό κατάστημα στη Νίκαια. Μπορείς να αγοράσεις και με το κιλό – θα σ’ το βάλουν σε χαρτόκουτο (μακάρι να είχαν έναν πιο περιποιημένο και ανθεκτικό κεσέ) με μουστάρδα και αλατοπίπερο. Δεν έχει βαριά μυρωδιά, το ψαχνό είναι ζουμερό, η πέτσα τραγανή, καραμελέ. Στο τυλιχτό ζητήστε να μη σας βάλουν πατάτες. Ντελίβερι.
Αγίου Ελευθερίου 52, Τ/210-48.28.818. Ανοιχτά καθημερινά από το πρωί.
Τop Choice
Καπετάνιος
Στη Λεύκα, παλαιά εργατοσυνοικία μεταξύ Καμινίων και Πειραιά, ανάμεσα σε μηχανουργεία, φαναρτζίδικα και ερειπωμένες αποθήκες βρίσκεται ο «Καπετάνιος», ψαροταβέρνα λαϊκή, λαϊκότατη, με πάμφρεσκο, πάμφθηνο ψάρι. Το περιβάλλον καλτ, τα σερβιρίσματα άτσαλα, το κρασί μόνο χύμα, δυστυχώς. Όμως το σέρβις ευγενέστατο και το φαγητό απλό και νοστιμότατο. Παραγγείλτε από πριν ψαρόσουπα. Δοκιμάστε τα τηγανητά καλαμάρια (λουκούμι), το χταπόδι και τις γαρίδες στη σχάρα (ζητήστε να μη σας τις παραψήσουν). 40 χρόνια στο ίδιο απίθανο πόστο, 40 χρόνια σταθερή συνεργασία με ψαράδες που τους φέρνουν πρώτο πράγμα.
Τενέδου 4, Πειραιάς, Τ/210-42.06.539. Ανοιχτά καθημερινά από τις 19.00 και μετά. Κυριακές και μεσημέρι. Κόστος: περίπου 15-20€/άτομο (με χύμα κρασί).
Τop Choice
Άλλη Σκάλα
Παρέες ιντελεκτουέλ που έρχονται από όλη την Αθήνα και τον Πειραιά θα δείτε σε αυτή την παλιά καλή ταβέρνα των Καμινίων, δημιούργημα των Σαντορινιών Σταύρου Σιγάλα και Χρήστου Μαρκοζάνη, που έχουν και τη «Σκάλα» στην Οία. Το μαγαζί «τρέχει» εδώ και κάμποσα χρόνια η ανιψιά του Χρήστου, Λία Πολέμη. Ένας από τους λόγους της δημοφιλίας της η ζωντανή μουσική (λαϊκά και ρεμπέτικα) – εδώ στήνονται γλέντια τελετουργικά, μουσικοί και πελάτες συχνά γίνονται ένα. Ο άλλος, εξίσου σημαντικός, το φαγητό: σαντορινιοί ντοματοκεφτέδες, λούζα, φάβα και καλοψημένα κρεατικά: πανσέτες, παϊδάκια και ένα έξοχο μελωμένο γκιούλμπασι. Λίγα, καλά εμφιαλωμένα κρασιά συμπληρώνουν την εμπειρία. Το καλοκαίρι η δράση μεταφέρεται στην όμορφη αυλή.
Σερίφου 57, Τ/210-48.27.722. Ανοιχτά Πέμπτη-Σάββατο τα βράδια και Κυριακές μεσημέρι. Κόστος: περίπου 15€/άτομο.
Παντοπωλείο Αλλαντίν
Παλιό μαγαζί, αφτιασίδωτο, στην Αγίου Ελευθερίου κοντά στη ΔΕΗ. Το «τρέχουν» ο Βασίλης Μότσιος και ο γιος του Γιώργος, αμφότεροι ντυμένοι με καθαρές άσπρες ποδιές και χαμογελαστοί. Εκτός από τα μαζικής παραγωγής προϊόντα που έχουν για να καλύψουν τις ανάγκες της γειτονιάς, φέρνουν και μια χούφτα δυσεύρετα, ποιοτικά τρόφιμα από μικρούς Έλληνες παραγωγούς. Το αγελαδινό γάλα της Ρούμελης και τη σειρά γίδινων γαλακτοκομικών «Ερίφι» της ίδιας εταιρείας. Τα έξοχα πρόβεια γιαούρτια του Μαστοράκη, του Τζίφρη και της φάρμας Παλαμά. Αρκετά από τα καλά αλλαντικά του Σαρήμπογια από τη Δράμα και το κοτόπουλο ψητό (αλλαντικό) του Τσιανάβα από την Καρδίτσα. Φέτες Αμφιλοχίας, Λεχαινών, Καλαβρύτων, κατσικίσιο τυρί Χαλκιδικής, βαρελίσιο Κεφαλονιάς, τηνιακή κοπανιστή. Μικρή αποκάλυψη το ανθότυρο του Γρατσάνη από το Στρογγυλοβούνι Αιτωλοακαρνανίας. Όσπρια ελληνικά χύμα – «το βλέπεις το μαυρομάτικο ότι είναι ελληνικό, αυτά από τη Μαδαγασκάρη είναι πιο μικρά, πιο σκούρα», μου λέει ο κ. Βασίλης.
Αγ. Ελευθερίου 115, Τ/210-48.26.241.
3 νόστιμες στάσεις στην Παλιά Κοκκινιά
Μια ποδαλιά δρόμος από τα Καμίνια, στην Παλιά Κοκκινιά, δοκιμάσαμε… μια ταβέρνα, ένα μεζεδοπωλείο και ένα εργαστήριο με χειροποίητα κουλούρια.
- Το κουτούκι του Αντώνη: Ταβέρνα με φορτωμένο, φολκλόρ, νοσταλγικό ντεκόρ, βαρέλια, τζάκι, παλιές ταμπέλες, φωτογραφίες, πίνακες και τα σχετικά. Και ωραίες, απλές νοστιμιές. Γαύρος και καλαμαράκια τηγανητά, φάβα, σαλάτες, ωραιότατος μπακαλιάρος τηγανητός. Αυλή. Αργυροκάστρου 26, Τ/210-49.24.338. Ανοιχτά: Κόστος: 12-15€/άτομο (με χύμα κρασί).
- Ο Μίμης και η Άννα: νεο-μεζεδοπωλείο με καλοφτιαγμένα μοντέρνα πιάτα. Χοιρινές μπουκιές με γιαούρτι και πάπρικα, πατάτες με αυγά και σάλτσα κιμά, τυρολουκουμάδες στα ευπώλητα. Αχαΐας 44, Τ/213-30.14.462. Ανοιχτά Τρίτη-Κυριακή, μεσημέρι-βράδυ. Κόστος: περίπου 12-15€/άτομο.
- Rita’s Cookies: Οι κουραμπιέδες της έκτακτοι, δεν προλαβαίνει να ξεφουρνίζει τα Χριστούγεννα. Ωραία και τα cookies, τα βουτήματα, τα κουλούρια, τα τσουρέκια και οι γλυκές πίτες (τη Σαρακοστή φτιάχνει ταχινόπιτα εκλεκτή) της Ρίτας Αμιραλιάν. Φρέσκα, αγνά υλικά και μπόλικο μεράκι στο μικρό εργαστήριο (και πωλητήριο) σε ένα στενάκι της Παλιάς Κοκκινιάς. Δομοκού 40, Τ/210-49.12.323.
Τop Choice
Χαλβαδοποιία Αργουδέλη: 100+ χρόνια παράδοση στον χαλβά
Είμαι «κληρονομικός» πελάτης στον Αργουδέλη στον Πειραιά, πρώτα ο παππούς, μετά ο μπαμπάς και τα τελευταία χρόνια η αφεντιά μου. Το εργοστάσιο της οικογενειακής χαλβαδοποιίας είναι στα Καμίνια. Έχει και πωλητήριο εκεί, που εξυπηρετεί τη γειτονιά. Το επισκέφτηκα στη βόλτα μου στα Καμίνια και παρακολούθησα την παρασκευή του χαλβά. Η συνταγή παμπάλαιη, ταξίδεψε με την οικογένεια από τη Μυτιλήνη στις Κυκλάδες και από εκεί στον Πειραιά, μου εξηγεί η Ροζίνα Σταθοπούλου, τέταρτη γενιά, ενώ με ξεναγεί. Βλέπω πώς πλένεται το σουσάμι. Πώς μουλιάζει στη σαλαμούρα, να αποφλοιωθεί μετά. Πώς στεγνώνει στην τρυπητή καζάνα με τη φυγόκεντρο. Πώς ψήνεται σε ανοιχτού τύπου μηχανές για να μπορεί να αναπνέει. Μετά θα συνθλιβεί, να βγει το πολύτιμο ταχίνι σε μηχανή με μυλόπετρες. Δύο φορές, να γίνει βελουτέ. Σε κυλινδρικό βραστήρα θα γίνει αφέψημα η χαλβαδόριζα (το «τίμιο» ξύλο του χαλβά, υπεύθυνο για το ινώδες της καραμέλας) και με αυτό θα γίνει καραμέλα. Μετά ζυμώνεται στις καζάνες με το ταχίνι, γενναία, δυνατά χέρια ντυμένα με πυράντοχα γάντια-ειδική παραγγελία θα σηκώσουν τη ζύμη στον αέρα, θα την πάνε από δω, από κει, θα την νταντέψουν, μη σπάσουν οι ίνες, θα την αφήσουν να ησυχάσει και δώσ’ του πάλι. Ζεστός θα μπει στα κουτιά, όλη η οικογένεια στο πόδι, όλοι οι εργάτες μια οικογένεια. Γεύσεις δεν έχουν περίεργες. Τις κλασικές και από νέες, μαστίχα, φιστίκι πράσινο, φουντούκι, καφέ, πράγματα οικεία, δικά μας. Η εταιρεία παράγει επίσης ταχίνι, γλυκά κουταλιού, βανίλιες, βυσσινάδα, λουκούμια κ.λπ.
Πρατήρια: Ν. Φραγκούλη 38, Καμίνια, Τ/210-48.12.880, 48.24.521. Δ. Γούναρη 21-23 (Στοά Πολίτου), Πειραιάς, Τ/210-41.79.469. Τα προϊόντα του Αργουδέλη τα βρίσκουμε επίσης σε παντοπωλεία σε όλη τη χώρα. e-shop: www.ebloko.gr/ www.argoudelis.com
ΠΗΓΗ:”Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ” www.kathimerini.gr (Ρεπορτάζ
