του ΓΙΩΡΓΟΥ ΛΙΑΛΙΟΥ (www.kathimerini.gr)
Η αλήθεια είναι ότι μέχρι σήμερα η συζήτηση παρέμενε αυστηρά θεωρητική. Ο «τίτλος» του υψηλότερου κτιρίου της πρωτεύουσας παραμένει σταθερός από το 1968 στα 103 μέτρα (ο Πύργος των Αθηνών), ενώ το τελευταίο ψηλό κτίριο, ύψους 54 μέτρων, χτίστηκε πριν από 36 χρόνια, το 1981 (το Athens Expo Center). Ομως η επένδυση στο Ελληνικό φιλοδοξεί σε βάθος 25ετίας να «σπάσει» το ρεκόρ αυτό και μάλιστα έξι φορές, ξεπερνώντας σε ύψος ακόμα και το σύμβολο της πρωτεύουσας, την Ακρόπολη.
Στην Αθήνα, λοιπόν, σήμερα δεν υπάρχουν ουρανοξύστες, αλλά περί τα 25 ψηλά κτίρια, ύψους από 35 έως 103 μέτρα (συν τον Πύργο του ΟΤΕ στη Θεσσαλονίκη, με ύψος 76 μέτρα). Τα περισσότερα από τα ψηλά κτίρια της πρωτεύουσας χτίστηκαν κατά την περίοδο της χούντας, όταν απελευθερώθηκε το ανώτατο ύψος των κτιρίων και αυτός ήταν ένας από τους λόγους που για δεκαετίες υπήρχε μια πολεμική –ή έστω μια καχυποψία– από την αρχιτεκτονική κοινότητα ενάντια σε όποιον πρότεινε ανάλογα σχέδια.
Το πρώτο ψηλό κτίριο, πάντως, ήταν προγενέστερο: το ξενοδοχείο Χίλτον (1963), με ύψος 65 μέτρων, το οποίο συνδέθηκε με τον εκμοντερνισμό της πρωτεύουσας και της τουριστικής υποδομής της. Σήμερα, το ανώτατο ύψος των κτιρίων, σύμφωνα με τον οικοδομικό κανονισμό του 2012, είναι τα 32 μέτρα. Με την εξαίρεση του Ελληνικού: ο νόμος 4062/12, που όρισε το πλαίσιο ανάπτυξης του παλαιού αεροδρομίου και της παραλιακής ζώνης, όρισε ότι ο περιορισμός δεν ισχύει εφόσον ο επενδυτής τεκμηριώσει με ειδική μελέτη την αναγκαιότητα ανέγερσης ψηλών κτιρίων και φυσικά αποδείξει ότι αυτά δεν επιδεινώνουν το αστικό περιβάλλον των όμορων οικιστικών περιοχών.
Ετσι, τα σχέδια των επενδυτών αποκαλύπτονται στην «αιτιολογική έκθεση για τη χωροθέτηση ψηλών κτιρίων στην αξιοποίηση της έκτασης», η οποία περιλαμβάνεται στο Σχέδιο Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης και βρίσκεται την περίοδο αυτή υπό διαβούλευση. Σύμφωνα λοιπόν με την έκθεση, το επενδυτικό σχέδιο περιλαμβάνει έξι «κανονικούς» ουρανοξύστες, με ύψος έως 200 μέτρων και παράλληλα μια ζώνη υψηλών κτιρίων, έως 50 μέτρων. Πού θα βρίσκονται και ποια θα είναι η θέση τους;
1. Κτίριο μητροπολιτικού πάρκου
Θα πρόκειται για το μοναδικό ψηλό κτίριο στην έκταση του πάρκου, με στόχο να λειτουργήσει ως σημείο αναφοράς και προσανατολισμού. «Αρχιτεκτονικά το κτίριο θα βρίσκεται σε διάλογο με το υφιστάμενο εμβληματικό κτίριο Saarinen, ενώ παράλληλα αναμένεται να προσφέρει μοναδική εμπειρία στους επισκέπτες, καθώς θα περιλαμβάνει παρατηρητήριο στα 200 μέτρα με θέα σε όλο το λεκανοπέδιο, στα βουνά που το περιτριγυρίζουν και στον Αργοσαρωνικό», αναφέρει η μελέτη. Ως προς την πιθανή χρήση του, «ένα τέτοιο κτίριο μπορεί να φιλοξενήσει αθλητικές και μουσικές διοργανώσεις παγκόσμιας εμβέλειας, ώστε να αυξηθεί η επισκεψιμότητα του πάρκου και να λάβει αυτό διεθνή αναγνωρισιμότητα».
2. Παραθαλάσσιο κτίριο κατοικιών
Το κτίριο, 48 ορόφων, θα βρίσκεται κοντά στη μαρίνα και στόχος των επενδυτών είναι να λειτουργήσει όχι μόνο ως τοπόσημο αλλά και ως σύμβολο της ανάπτυξης στο Ελληνικό. «Το κτίριο έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς θα είναι ορατό από τη θάλασσα και τον αέρα, πιθανόν μάλιστα ως “πρώτη εικόνα” των επισκεπτών στην Αθήνα, ενώ παράλληλα θα προσδώσει ενδιαφέρον στο σύνολο του παράλιου μετώπου της Αττικής. Για τον λόγο αυτό πρόκειται να σχεδιαστεί από αρχιτέκτονα διεθνούς φήμης που θα επιλεγεί μέσω διεθνούς διαγωνισμού», αναφέρεται.
3. Κτίριο μεικτών χρήσεων στο Κάτω Ελληνικό
Το κτίριο, 50 ορόφων, χωροθετείται δίπλα στην αστική νησίδα του Κάτω Ελληνικού, στην κατάληξη ενός διαδρόμου περιπάτου (που συνδέει τη λεωφόρο Ποσειδώνος με τη λεωφόρο Βουλιαγμένης). «Το ψηλό κτίριο σηματοδοτεί την είσοδο στο πάρκο από τη θάλασσα ή αντίστροφα το τέλος του πάρκου και την είσοδο στο παράκτιο μέτωπο. Είναι συνεπώς απαραίτητο ως σημείο προσανατολισμού για όσους χρησιμοποιούν το πάρκο και θέλουν να μετακινηθούν από το παράκτιο μέτωπο προς το πάρκο και αντίστροφα», αναφέρεται. Ως προς τις χρήσεις, θα έχει κατοικίες «με το ελάχιστο δυνατό βάθος και μεγάλα ανοίγματα για να μην περιορίζεται η θέα», ενώ η μικρή του κάλυψη θα εξασφαλίσει μεγάλους ελεύθερους χώρους «ενισχύοντας τη λειτουργική του ενοποίηση με την υφιστάμενη “γειτονιά”».
4-5. Κτίρια γραφείων και ξενοδοχείου 4* στη λεωφόρο Βουλιαγμένης
Τα δύο κτίρια βρίσκονται στο βόρειο κομμάτι της ανάπτυξης, σε περιοχή που θα μετατραπεί σε πολεοδομικό κέντρο. «Αρχιτεκτονικά τα δύο κτίρια σηματοδοτούν την “πύλη εισόδου” προς το μητροπολιτικό πάρκο και συνδυάζονται, “συνομιλούν” μεταξύ τους. Θα είναι και αυτά ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής προσέγγισης και σχεδίασης, ώστε να αποτελέσουν τοπόσημα και σημεία προορισμού. Ουσιαστικά τα κτίρια αυτά με τις χρήσεις τους θα αποτελέσουν τη βάση για τη σύνδεση του υφιστάμενου οικιστικού ιστού με την όλη ανάπτυξη», αναφέρει η έκθεση.
6. Ξενοδοχείο με καζίνο
Κοντά στο γκολφ του Ελληνικού χωροθετείται ένας ουρανοξύστης (45 ορόφων) με ξενοδοχείο 5*, καζίνο και συνεδριακό κέντρο. «Η αρχιτεκτονική σχεδίαση θα είναι ιδιαίτερα σύγχρονη και εντυπωσιακή, καθώς ο ρόλος του συγκροτήματος είναι να ενισχύσει σημαντικά την επισκεψιμότητα της όλης ανάπτυξης. Λειτουργικά το κτίριο πρόκειται να συνδυάσει τις χρήσεις συνεδριακού κέντρου και καζίνο στη βάση του, πάνω στην οποία θα αναπτυχθεί το πολυτελές ξενοδοχείο», αναφέρεται.
Η ανάπτυξη των κτιρίων θα γίνει σταδιακά, με βάση το 25ετές πλάνο στο οποίο συμφώνησαν το Δημόσιο και ο επενδυτής. Σύμφωνα με το πλάνο αυτό, τα πρώτα τρία από τα ψηλά κτίρια που θα ανεγερθούν είναι το ξενοδοχείο-καζίνο, το κτίριο κατοικιών στην παραθαλάσσια ζώνη και το ξενοδοχείο στη λεωφόρο Βουλιαγμένης.