Ποικίλες αντιδράσεις και σχόλια τροφοδότησε η εγκατάσταση του γλυπτού PHYLAX του Κωστή Γεωργίου στην παραλιακή οδό του δήμου Παλαιού Φαλήρου.
Το μέγεθος, η μορφή, το κόκκινο χρώμα, o χώρος όπου τοποθετήθηκε – ανάμεσα σε δύο εκκλησίες – αλλά προπάντων ο χαρακτηρισμός του ως “φύλακας άγγελος” πυροδότησαν πλήθος αρνητικών σχολίων, αφού πολλοί δημότες το συνέδεσαν με τη θρησκεία, θεωρώντας πως μόνο σε άγγελο δεν παρέπεμπε η μορφή του.
Μετά τη συζήτηση που έγινε σχετικά στο δημοτικό συμβούλιο ο δήμαρχος Διονύσης Χατζηδάκης εξήγησε ποιο ήταν το σκεπτικό πίσω από την τοποθέτηση αυτού του γλυπτού.
Συγκεκριμένα είπε πως οι αναφορές του βρίσκονται στην Ελληνική Μυθολογία όπου υπήρχαν φύλακες πόλεων με ανθρωπόμορφες μορφές, όπως ο Τάλως που προστάτευε την Κρήτη.
Αναλυτικά ο Δήμαρχος Παλαιού Φαλήρου Διονύσης Χατζηδάκης, επεσήμανε , αναφορικά με τα ποικίλα σχόλια:
- Η ονομασία του γλυπτού ¨ PHYLAX ¨ ουδεμία σχέση έχει και ασφαλώς δεν αποδίδει την ιδιότητα του ¨Φύλακα Αγγέλου¨ κατά την χριστιανική παράδοση. Η επαφή του θεατή με το έργο τέχνης καθορίζεται ανάλογα με τους κώδικες που διαθέτει έκαστος περί ζωής, την ευαισθησία του, τις γνώσεις του περί τέχνης καθώς και από πάρα πολλούς άλλους υποκειμενικούς παράγοντες. Το κάθε έργο από μόνο του είναι αυτόνομο, έχει το δικό του λόγο και μπορεί να ερμηνευτεί όπως ο καθένας το αντιλαμβάνεται. Αυτή είναι άλλωστε και η αποστολή ενός έργου τέχνης , να διαθέτει πολλές πύλες προσέγγισης και όχι μία και μοναδική. Ο καλλιτέχνης επιβάλλεται να είναι αποστασιοποιημένος από πολιτικά, οικονομικά ή θρησκευτικά σχήματα. Θα μπορούσε λοιπόν κάποιος να ανατρέξει στην Ελληνική Μυθολογία, όπου σε αυτήν απαντώνται πολλών ειδών “φύλακες”. Οι φύλακες αυτοί είχαν την ιδιότητα να προφυλάσσουν από το άγνωστο και από λοιπές τρομακτικές και υποχθόνιες δυνάμεις. Ένας πολύ γνωστός φύλακας της αρχαιότητας ήταν ο ΤΑΛΩΣ, μυθικός φύλακας της Κρήτης, ο οποίος αναφέρεται στον Πλάτωνα, ενώ ανάλογο παράδειγμα αποτελούν οι σφίγγες οι οποίες ως σιωπηλοί φύλακες τοποθετούνταν προκειμένου να προστατεύσουν από το κακό, φυλάσσοντας κάποιον τόπο ή κάποιο μνημείο. Ας σημειωθεί δε ότι στην ελληνική αγιογραφία συχνότατα απεικονίζονται φύλακες άγγελοι με κατακόκκινα φτερά και κώμη.
- Η τοποθέτηση στον συγκεκριμένο σημείο έγινε με αυτή την έννοια. Αφενός για να φυλάσσεται (συμβολικά) η Πόλη, αφετέρου γιατί στο συγκεκριμένο σημείο υπήρχε κατά την αρχαιότητα ο λιμένας του Φαλήρου απ΄ όπου σύμφωνα με την παράδοση και σημαντικούς αρχαίους αθηναϊκούς μύθους ξεκίνησαν ο Φάληρος για την Κολχίδα, ο Μενεσθέας με τους Αθηναίους για την Τροία και ο Θησέας για την Κρήτη προκειμένου να σκοτώσει τον Μινώταυρο και να απαλλάξει τους Αθηναίους από τον βαρύ αιματηρό φόρο. Επισημαίνεται δε, ότι στο αρχικό Δελτίο Τύπου σχετικά με το άγαλμα, αναφέρθηκε ο χαρακτηρισμός ¨Άγγελος-Φύλακας ¨ ( αντί του ορθού ¨PHYLAX¨) , κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να γίνουν συνειρμοί και παρανοήσεις και γι΄ αυτό και διορθώθηκε το σχετικό Δελτίο Τύπου στην συνέχεια.
Το έργο τέχνης, κατά τον δημιουργό, οφείλει να αναδιαπραγματεύεται συνεχώς τα δεδομένα και μέσω της εκφραστικής ελευθερίας να προτείνει νέους κώδικες, έξω από στενούς συμβολισμούς και εσωστρεφείς προσεγγίσεις. Εν ολίγοις, ο δημιουργός μέσω του έργου του λειτουργεί όπως ένα βότσαλο στη λίμνη. Οι ήρωες του καλλιτέχνη -στη γλυπτική αλλά και στην ζωγραφική του- ζουν αυθύπαρκτα, δημιουργώντας ταλαντώσεις και αντιδράσεις στον θεατή που καλείται να συνεργαστεί με ανοιχτές τις αισθήσεις του για να πάρει μέρος στο ταξίδι, που δεν αποτελεί ατομική αλλά ομαδική κοινωνική πράξη. Σε συνέντευξή του ο καλλιτέχνης αναφέρει ότι το έργο τέχνης λειτουργεί αποσυμπιεστικά, σαν αλεξικέραυνο που απορροφά τις δυνάμεις της σκληρής καθημερινότητας και μέσω της παρουσίας του δημιουργεί δράσεις και αντιδράσεις στον θεατή, ο οποίος τοποθετείται αναλόγως με τους προσωπικούς του κώδικες και ευαισθησίες. Αυτό είναι το παιχνίδι της ζωής και της τέχνης.
- Γλυπτά του δημιουργού κυρίου Κωστή Γεωργίου κοσμούν μουσεία, πλατείες, δρόμους, τράπεζες και κοινόχρηστους χώρους τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό ενώ έργα του έχουν δημοπρατηθεί στα Bonhams και τα Sotheby’s του Λονδίνου. Επίσης έχει πραγματοποιήσει περισσότερες από 130 ατομικές εκθέσεις σε πολύ σημαντικές γκαλερί και μουσεία σε όλο τον κόσμο (Μουσείο Abbeye de Neumunster-Λουξεμβούργο, 1η Μπιενάλε Θεσσαλονίκης, Kouros Gallery-Νέα Υόρκη, Νiederhauser Gallery-Λωζάνη, Alla Rogers Gallery – Oυάσινγκτον, Barbara Von Stechow Gallery-Φρανκφούρτη, Τokyo Art Expo 92 κλπ.), ενώ έχει συμμετάσχει σε περισσότερες από 300 ομαδικές εκθέσεις (Μουσείο Γουλανδρή-Άνδρος, Hyogo Museum of Modern Art-Ιαπωνία, Art Texas 2001, Absolute Americana Museum-Φλώριντα κλπ.).Tο 1993 βραβεύθηκε στην Τριενάλε της Οσάκα ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται το παγκόσμιο οδοιπορικό του με εκθέσεις-στάσεις στο Μουσείο Suzhou, ένα από τα σημαντικότερα στην Κίνα, το Shaanxi Art Museum και την γκαλερί Feizi στη Σαγκάη, αλλά και το Σικάγο, το Τορόντο, το Μπιαρίτζ, τις Βρυξέλλες, τη Βιέννη και το Λονδίνο. Τέλος, έργα του ανάλογης τεχνοτροπίας και χρώματος, έχουν ήδη τοποθετηθεί στην κεντρική πλατεία της Βούλας (το γλυπτό ¨ANATASIS¨) και στην παραλιακή λεωφόρο στο ύψος της Βουλιαγμένης (το γλυπτό ¨EQUUS¨).
Μετά από τις παραπάνω διευκρινήσεις, κάθε συνειρμός με αξίες και έννοιες της Χριστιανικής Πίστης και ειδικότερα με τους Αγγέλους, δεν δικαιολογείται, είναι πλέον αυθαίρετος και αδικεί και τον Δημιουργό και τον Δωρητή αλλά και την Δημοτική Αρχή της Πόλης.
Άλλωστε, η τοποθέτηση έργων τέχνης σε δημόσιους χώρους, με τις ευγενικές μάλιστα χορηγίες δωρητών και καλλιτεχνών, μόνο θετικές επιδράσεις μπορεί να επιφέρει, καθώς αφυπνίζει και καλλιεργεί το αισθητικό πνεύμα των κατοίκων και τους εξοικειώνει με την τέχνη, ακόμη και μέσα από εντάσεις και ενστάσεις που μπορεί να προκαλεί.
