Του ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΣΤΑΘΗ*
Διανύουμε το διακοσιοστό έτος από την Επανάσταση του 1821 και εύλογο είναι μια τέτοια επέτειο να ερεθίζει πιο έντονα τη μνήμη μας και να προκαλείται περισσότερο το ενδιαφέρον πολλών να σχολιάσουν εκείνο το συγκλονιστικό γεγονός και την πορεία της επανάστασης. Το λιγότερο που έχουμε υποχρέωση να κάνουμε απέναντι σε εκείνους τους επαναστάτες είναι να τους θυμόμαστε που και που για τις θυσίες που έκαναν, ώστε εμείς να ζούμε ελεύθεροι και να μπορούν μερικές χιλιάδες, εκατοντάδες χιλιάδες, δεν ξέρω αν τους μέτρησε κανείς, να τους αρνούνται κιόλας.
Αυτοί είμαστε κι’ ας μην παριστάνουμε πως αποτελούμε κάτι το ξεχωριστό από αυτό που διαμορφώνει, γενικά, το καπιταλιστικό σύστημα σε ότι αφορά τον λεγόμενο δυτικό κόσμο, που επηρεάστηκε μεν και από αρκετά στοιχεία της αρχαίας ελληνικής γραμματείας αλλά με πλαίσιο λειτουργίας και ανθρώπινης δραστηριότητας που ορίζει αυτό το σύστημα παραγωγής. Δηλαδή, πως περιμένουμε να γίνει κάτι διαφορετικό από αυτό που συνέβη σε άλλες χώρες χρησιμοποιώντας τα ίδια μέσα; Αν μη τι άλλο οι παραδόσεις μας, οι οποίες, σίγουρα επηρεάστηκαν από το οθωμανικό καθεστώς 400 χρόνων, μας στέρησαν να υιοθετήσουμε και μερικά από τα καλά των άλλων λαών.
Έτσι με βάση τα παραπάνω δεν μπορώ να καταλάβω ποια Greciae έχει τελειώσει; Όπως δεν καταλαβαίνω και άλλα τέτοια παρόμοια διλλήματα; Εκτός και εάν αυτοί που τα εκφράζουν περίμεναν πως η Επανάσταση του 1821 θα ανάσταινε το ελληνικό Βυζάντιο, ή ακόμα καλύτερα τους αρχαίους ημών προγόνους. Επιθυμητό βέβαια, όμως, αντικειμενικά, κάπως δύσκολα. Τέτοιες ονειροπολήσεις καταμεσήμερα φέρνουν μελαγχολίες.
Αθηναϊκή δημοκρατία, ένας πρώιμος καπιταλισμός
Αν και με την έρευνα μου, εδώ και μερικά χρόνια πριν, είχα από τότε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το αθηναϊκό δημοκρατικό σύστημα αποτελούσε μια πρώϊμη μορφή καπιταλισμού (και άλλος ερευνητής κατέληξε πρόσφατα στο ίδιο συμπέρασμα) και άρα σύμφωνα με το πλαίσιο λειτουργίας αυτού του συστήματος δεν θα μπορούσε να παράξει έναν διαφορετικότερο πολίτη από αυτόν που παράγει ο “ώριμος” καπιταλισμός σήμερα. Αυτό, βέβαια, δεν θα το μάθουμε ποτέ μιας και εκείνο το σύστημα δεν αντιστάθηκε και πολύ στην πολιορκία του Μακεδόνα Στρατηλάτη.
«Σιγά μην βολευτούμε στα πλαίσια της, ανυπόφορης για πολλούς, εκκλησίας του δήμου» θα σκέφτηκαν αρκετοί Αθηναίοι τότε. Βέβαια και η χρήση της εκκλησίας του δήμου ως μέσο υπηρέτησης των αξιωματικών αρχών της δημοκρατίας αποδείχτηκε άνθρακας ο θησαυρός, αφού πάλι η άρχουσα τάξη είχε και τότε το πάνω χέρι στις συνεδριάσεις της. Αυτή είχε τα λεφτά, τις γνώσεις και την καλή οργάνωση.
Ελληνισμός και Ρωσία: Ιστορικές προσδοκίες και επώδυνες διαψεύσεις
Ευτυχώς που υπήρξε και η βουλή των 500, τα μέλη της οποίας επιλέγονταν από ένα σύνολο εθελοντών κάθε φυλής δια της κλήρωσης, που λειτουργούσε πολλές φορές, όχι πάντα γιατί η εκκλησία του δήμου είχε την απόλυτη εξουσία, ως ασφαλιστική δικλείδα και χάρισε στην ανθρωπότητα τον χρυσό αιώνα. Αλλά και ο Αλέξανδρος, αντί να φροντίσει την Ελλάδα, έτρεχε στο Αφγανιστάν και στις Ινδίες, με αποτέλεσμα αργότερα να παραδοθούμε τσουβαλάτοι στους Ρωμαίους.
Τι να τα σκαλίζουμε τώρα όλα αυτά και να χαλάμε τα κέφια μας! Καλό θα είναι να χρησιμοποιήσουμε όση φαιά ουσία διαθέτουμε να δούμε εάν μπορούμε να σκεφτούμε κάποιο συγκεκριμένο δρόμο μπας και ξαναφέρουμε την ελπίδα στον κόσμο. Και το σημερινό πρόβλημα είναι ακριβώς αυτό. Συνεχίζουμε να καταγράφουμε τις χιλιοκαταγραμμένες διαπιστώσεις και από εκεί και πέρα γενική και αόριστη πολυλογία διατυπωμένη με βαρύγδουπες εκφράσεις που δεν οδηγούν πουθενά.
Αυτοκτονία ή λιμουζίνα!
Διαβάζω, παραδείγματος χάριν, «το έθνος μας είναι υποχρεωμένο να μεταβάλει την ιστορία και τον πολιτισμό του σε όπλο για την επιβίωση και την ολοκλήρωσή (;) του». Καλή είναι η επίκληση της ιστορίας και του πολιτισμού αλλά το όχημα είναι δεδομένο και είναι παγκόσμιο και πολύ ισχυρό και τα γκέμια στα άτια του είναι υποταγμένα σε ένα σύστημα ελεγχόμενο από μετόχους, όπου «σκύλος τρώει σκύλο», για να χρησιμοποιήσω μια έκφραση που ακούγεται στον αγγλόφωνο χώρο.
Υπέρβαση, αντικειμενικά, δεν μπορεί να υπάρξει από αυτόν που είναι εθελοντικά υποταγμένος, αλυσοδεμένος θα έλεγα, σε αυτό, αφού μόνον έτσι μπορεί να απολαμβάνει τα “μπόνους” του (συγνώμη για τη χρήση της ξένης λέξης αλλά φοβάμαι πως αλλιώς δεν γίνω κατανοητός από τους ιθαγενείς) και να ικανοποιεί τα όνειρά του. Εκτός κι’ αν πιστεύει κανείς ότι πάσχει από κάποιο αυτοκτονικό σύνδρομο ώστε να εγκαταλείψει τη λιμουζίνα! Γιατί αυτές είναι οι επιλογές του: αυτοκτονία ή λιμουζίνα.
Και το σύστημα είναι έξυπνο γιατί οι επιβάτες του οχήματος- λιμουζίνα προκύπτουν, προφανώς δημοκρατικά, με τη “λαϊκή” ψήφο! Οι πανηγυρισμοί παντού και εδώ ακόμα δεν έχουν σταματήσει από τότε που έγιναν οι εκλογές στις ΗΠΑ. «Ζήτω η δημοκρατία», φωνάζουν ακόμα! Τώρα μην πάρουν αέρα τα μυαλά των μαρξιστόπληκτων γιατί η συνταγή τους την ίδια λιμουζίνα χρησιμοποιεί. Η μόνη διαφορά είναι ότι εδώ οι μέτοχοι γίνονται ένας και το σανό της λαϊκής ψήφου εδώ πάει σύννεφο.
Πως η “πολιτική ορθότητα” περιθωριοποιεί τον “Αντίλογο”
Τώρα η συνειδητοποίηση της παρακμής είναι καλό πράμα να συμβεί και πραγματικά συμβαίνει σε πολλούς πολίτες, και αυτοί δεν είναι επιβάτες της λιμουζίνας, αλλά μη βλέποντας να προσφέρεται άλλο όχημα για τη λύτρωση τους από τη λιμουζίνα σταματούνε μεν να τρώνε το σανό της δύναμης αλλαγής δια της λαϊκής ψήφου, αλλά, δυστυχώς, πάνε στο σπίτι τους!
Μπουχτίσαμε από διαπιστώσεις!
Λοιπόν, ας σταματήσουμε όλες αυτές τις γενικές και αόριστες κουβέντες καθώς και τους ευσεβείς πόθους μας ή, αν θέλετε, και τη μιζέρια μας και ας γίνουμε πρακτικοί και πιο έξυπνοι από την καταγγελλόμενη από πολλούς υφιστάμενη ελίτ, την οποία κυκλοφορούν στα γραπτά τους και χωρίς όνομα και δεν γνωρίζουμε καν περί ποιας ελίτ συζητάμε για να αποδώσουμε και ευθύνες.
Εγώ την πρότασή μου για πραγματική αλλαγή και απαλλαγή από το σύστημα της λιμουζίνας για αυτούς που συνειδητοποιούν την παρακμή, με στόχο την απόκτηση δημοκρατικών, και ασφαλώς μη αρχηγικών, κομμάτων την έχω οριστικοποιήσει στο “Δούρειος Ίππος της Δημοκρατίας”, εκδόσεις Άμμων. Τέρμα οι διαπιστώσεις, από αυτές μπουχτίσαμε! Κι’ ας μην περιμένουμε υπερβάσεις από τους επιβάτες της λιμουζίνας, την οποία οι ίδιοι δεν την παρήγγειλαν για να την εγκαταλείψουν μαζί και τις ανέσεις που τους προσφέρει.
Όπως ποτέ δεν μπορεί, αντικειμενικά, να προκύψει από αυτούς «η οικονομική, πνευματική και πολιτική ολοκλήρωση της επανάστασης που άρχισε το 1821». Ότι ήταν να προκύψει από αυτούς προέκυψε. Μην περιμένουμε από το καπιταλιστικό σύστημα να κάνει διακρίσεις υπέρ ημών, σε βάρος των υπολοίπων. Μας έδωσε την “ελεύθερη” αγορά του Άνταμ Σμιθ (άλλη εκκλησία του δήμου πάλι κι’ αυτή) και στα πλαίσια του ανταγωνισμού, όσο βολεύεται κανείς με αυτά, σιωπά και κολυμπά. Τόσο απλά!
*Ο Θεόδωρος Στάθης σπούδασε μηχανολόγος μηχανικός στο Πολυτεχνείο της Βιέννης. Μάστερ και διδακτορικό από το Πανεπιστήμιο Columbia στον τομέα της Βιοφυσικής. Δίδαξε στο κολέγιο Μανχάταν της Νέας Υόρκης, στο New York University, στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας και στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Υπήρξε γραμματέας της Παναμερικανικής Επιτροπής για την Αυτοδιάθεση της Κύπρου (1963-1967), πρόεδρος της αμερικανικής Επιτροπής για την Δημοκρατία και την Ελευθερία στην Ελλάδα, πρόεδρος του Ενωμένου Ελληνικού Μετώπου στις ΗΠΑ συνεργαζόμενου με το ΠΑΚ, μέλος του Εθνικού Συμβουλίου του ΠΑΚ, ιδρυτικό μέλος και στέλεχος του ΠΑΣΟΚ. Διετέλεσε βουλευτής Λάρισας 1981-1990 και 1993-2000. Στις κυβερνήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου διετέλεσε υφυπουργός Εθνικής Άμυνας, αναπληρωτής υπουργός Πολιτισμού και υπουργός Γεωργίας. Είναι πρόεδρος του Ιδρύματος Μεσογειακών Μελετών και σύμβουλος διοίκησης της Εθνικής Τράπεζας. Διετέλεσε διευθύνων σύμβουλος της N.B.G. Bancassurance του Ομίλου της Εθνικής Τράπεζας, καθώς και πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Κεφαλαίου του Ομίλου της Εθνικής Τράπεζας. Είναι συγγραφέας του βιβλίων “Η εθνική άμυνα και η αχίλλειος πτέρνα της”, “Αναζητώντας Πρότυπο Δημοκρατίας για το Σήμερα”, “Θεραπεία για τις Δημοκρατίες που Πεθαίνουν” και “Δούρειος Ίππος της Δημοκρατίας: Η Εκκλησία του Δήμου Τότε και οι Εκλογές Σήμερα”. Έχει συνθέσει τέσσερις όπερες. Οι παραστάσεις των πρώτων τριών έγιναν στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Η παράσταση της τέταρτης εκκρεμεί. Έχει διατελέσει Πρόεδρος του Μουσικού και Εκπαιδευτικού Οργανισμού Ελλάδος (Ορχήστρα Καμεράτα).
Το άρθρο δημοσιεύεται στο SLpress.gr
