Μελέτη των ερευνητών του Πανεπιστημίου Κρήτης σχετικά με την αντιοξειδωτική δράση των αρωματικών βοτάνων της Κρήτης δημοσιεύτηκε στο διεθνούς κύρους βιοϊατρικό περιοδικό Lancet (1998) και διαπίστωσε την ευεργετική δράση επιλεγμένων αρωματικών βοτάνων στις λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού και οδήγησε τους ερευνητές στο επόμενο βήμα.
Μέσα από πολυετείς δοκιμές, η έρευνα ανέδειξε ένα συνδυασμό αιθέριων ελαίων από 3 αρωματικά βότανα, Coridοthymus Capitatus, Salvia Fruticosa και Origanum Dictamnus, σε συγκεκριμένες αναλογίες, μέσα σε έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, που λειτουργεί συνεργικά.
Ακολούθησε κλινική δοκιμή σε ασθενείς με συμπτώματα ιώσεων του αναπνευστικού, με ευεργετικά αποτελέσματα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Ethnopharmacology (2015).
Ο κ. Χρήστος Λιονής Καθηγητής Γενικής Ιατρικής σημειώνει ότι η κλινική παρατήρηση και η ανθρωπολογική ανάκτηση της αυτόχθονης γνώσης οδήγησε στη διατύπωση εξαιρετικών υποθέσεων, για τη θεραπευτική χρήση των αρωματικών βοτάνων της Κρήτης όπως είναι η δημιουργία του Ιάματος.
Ο Αναπληρωτής Καθηγητής Βιολογίας κ. Στέλιος Πυρίντσος παρουσίασε τις ιδιαιτερότητες που έχουν τα φυτά της Κρήτης σε σχέση με τα φυτά της υπόλοιπης Ελλάδας και εξήγησε το πώς τελικά, η ερευνητική ομάδα οδηγήθηκε σ’ ένα συνδυασμό ουσιών και όχι σε μία ουσία. Η χρήση των τριών αρωματικών βοτάνων, όπως είπε ο κ Πυρίντσος, εμφανίζει στοιχεία όχι απλά αθροιστικής δράσης, αλλά πραγματική συνέργεια, με άλλα λόγια δράση σημαντικά μεγαλύτερη από το άθροισμα των δράσεων των απλών συστατικών. Παρουσίασε επίσης τις προσπάθειες που γίνονται από την Ένωση Γεωργικών Συνεταιρισμών Ρεθύμνου, με την υποστήριξη του Βοτανικού Κήπου του Πανεπιστημίου Κρήτης για την καλλιέργεια των συγκεκριμένων βοτάνων ούτως ώστε να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη για την τοπική κοινωνία. Τελειώνοντας, ο κ Πυρίντσος τόνισε το στοιχείο της διασφάλισης ποιότητος των βοτάνων, με την παροχή συγκεκριμένου φυτού στους καλλιεργητές και την γενετική ανάλυση των φυτικού υλικού με DNA-Barcoding, δεδομένης της διαφορετικής τους περιεκτικότητας σε αιθέρια έλαια.
Ο κ. Γεώργιος Σουρβίνος, Καθηγητής Κλινικής Ιολογίας τόνισε ότι στο πλαίσιο των μελετών του Εργαστηρίου Κλινικής Ιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, πραγματοποιήθηκε εργαστηριακός έλεγχος του εκχυλίσματος των βοτάνων από την Κρήτη. Τα αποτελέσματα έδειξαν για πρώτη φορά την αποτελεσματικότητα του εκχυλίσματος έναντι ιογενών λοιμώξεων, μειώνοντας δραματικά το ιικό φορτίο και τις κυτταρολογικές αλλοιώσεις προκαλούμενες από ιούς. Η αντιική δράση του εκχυλίσματος επιβεβαιώνεται τόσο σε πειραματικά μοντέλα, όσο και σε κλινικές δοκιμές. Τέλος, ο κ. Ηλίας Καστανάς, Καθηγητής Εργαστηριακής Ενδοκρινολογίας σημείωσε ότι το πιο ενδιαφέρον στοιχείο των μελετών της επιστημονικής ομάδας, είναι η ενσωμάτωση της εθνοβοτανολογικής γνώσης στη σύγχρονη πειραματική έρευνα και την Παραγωγική διαδικασία, ενώ το δεύτερο ενδιαφέρον στοιχείο της εξέλιξης του Ιάματος είναι η αρμονική, μακροχρόνια, εποικοδομητική παραγωγική και συμπληρωματική συνεργασία του πρωτογενούς και δευτερογενούς αγροτικού τομέα.