του ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΟΥΤΡΟΥΚΗ*
Όταν ο Λευτέρης Χαψιάδης έγραφε το εύθυμο τραγούδι «Πήγα σε μάγισσες, σε χαρτορίχτρες…», δε φανταζόταν ότι στις αρχές του 21ου αιώνα η πραγματικότητα θα έμοιαζε με τους στίχους του. Μονάχα στο Διαδίκτυο και στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης συνωστίζονται σήμερα εκατοντάδες μέντιουμ και «εμπειρογνώμονες» στο ξεμάτιασμα, την καφεμαντεία, την ερμηνεία ονείρων, την αστρολογία, τη μαγεία, την προφητεία, τις κάρτες ταρώ, τα ξόρκια, το κάρμα και το φενγκ σούι. Δίπλα σε όλους αυτούς αξιοσημείωτη δραστηριότητα επιδεικνύουν ποικιλώνυμες αιρέσεις που αναμένουν οσονούπω την Αποκάλυψη, νεοπαγανιστές που θέλγονται από τα Ηλύσια Πεδία ή τη Βαλχάλα και θιασώτες της New Age που αγωνιούν για την έλευση του πλανήτη Νιμπίρου. Τέλος, ιδιαίτερα δημοφιλείς στις τάξεις των νέων είναι οι χολιγουντιανές περιπέτειες μάγων, βρικολάκων και λυκανθρώπων, που συμπληρώνουν το ακμάζον μεταφυσικό ψηφιδωτό.
Το σκηνικό αυτό δεν απέχει παρασάγγας από τη στάση της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας έναντι της πολύπλευρης κρίσης. Παρά την έκρηξη των τεχνολογικών επιτευγμάτων, της έρευνάς και της «οικονομίας της γνώσης», δεν είναι λίγοι οι συμπολίτες μας που θα υιοθετούσαν ένα φαντασιακό πρίσμα για την αντίληψη του κόσμου γύρω τους. Στο υποσυνείδητο ευρύτατων μερίδων του λαού μαίνονται οι συνωμοσίες και οι μεταφυσικές δοξασίες.
Γιατί όμως «ξαναμαγεύεται» ο κόσμος; Γιατί τόσοι συνάνθρωποι μας είναι ευεπίφοροι στην αναζήτηση του υπερφυσικού και την αποδοχή πάσης φύσεως ανορθολογικής εκδοχής των γεγονότων;
Σε χαλεπούς καιρούς, σε στιγμές απόγνωσης και απελπισίας, οι άνθρωποι δυσκολεύονται ή αρνούνται να αναπτύξουν δράση προκειμένου να αντιμετωπίσουν τους πραγματικούς υπεύθυνους της κακοδαιμονίας τους. Εθισμένοι στην τρυφηλή βολή του καναπέ βιώνουν τη φαντασίωση της μαγικής λύσης ή την ονείρωξή των ψευδαισθήσεων. Στρέφονται προς την αντιμετώπιση δονκιχωτικών ανεμόμυλων σε έναν φανταστικό κόσμο, όπου βασιλεύουν οι μύθοι και οι δεισιδαιμονίες.
Μην αντέχοντας τα ζοφερά δεινά αυτού του κόσμου, στον όποιον καραδοκούν ο πόνος και η απογοήτευση, αλλάζουν κόσμο ελπίζοντας πως στο άσυλο της συνωμοσιολογίας και της μυθοπλασίας θα διασφαλίσουν την εύθραυστη ψυχο-συναισθηματική τους ισορροπία.
Στα ματωμένα αλώνια της κρίσης οι αγωνιζόμενοι άνθρωποι οφείλουν να χρησιμοποιήσουν το Στοχασμό και την Ορθοκρισία τους για να εξορκίσουν τους «δαίμονες» ενός παράλληλου στοιχειωμένου κόσμου.
Σε μια εποχή που ο Ορθός Λόγος των Γιγάντων της Επιστήμης και τα προτάγματα των Τιτάνων του Διαφωτισμού τίθενται σε έμπρακτη αμφισβήτηση, παραμένει εξαιρετικά επίκαιρη η εμβληματική ρήση του Λουκρήτιου: «Τους τρόμους, τα σκοτάδια δεν τους σκορπούν του ήλιου οι αχτίδες, ούτε της μέρας τα φωτεινά βέλη, παρά η έρευνα και η ερμηνεία της φύσης» («Dererum Natura», βιβλίο 2)
- Ο Θεόδωρος Κουτρούκης είναι Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Θράκης
