Παθητικοί θεατές μιας δυσώδους πραγματικότητας που φτωχοποιεί και περιθωριοποιεί
Του Γεωργίου Παπασίμου, Δικηγόρου (Site: http://www.gpapasimos.gr, Twitter: @PapasimosG)
Η ελληνική κοινωνία συνεχίζει να βιώνει μια περίοδο πένθους! Η κρίση αποτυπώνεται σε όλα τα επίπεδα και το οικονομικό πρόβλημα έχει μετατραπεί σε πρόβλημα επιβίωσης ενός λαού. Θέτει πολλαπλά ερωτήματα που αγγίζουν ένα ευρύ πεδίο: από το κοινωνικό, το οικονομικό και το πολιτικό έως το φιλοσοφικό και το ψυχολογικό.
Οι μεγάλες κινητοποιήσεις με τους «αγανακτισμένους» στο Σύνταγμα και κατ’ επέκταση σε ολόκληρη την Ελλάδα και η «συστράτευση» εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων στο «πλευρό» του ΣΥΡΙΖΑ προεκλογικά και η επακόλουθη διάψευση των ελπίδων τους από την κατ’ ευφημισμόν «πρώτη φορά Αριστερά», οδήγησαν στην πλήρη παραίτηση και την αποστασιοποίηση από τα πολιτικά πεπραγμένα και την πολιτική επικαιρότητα, στον «ευτελισμό» της έννοιας του Αριστερού και της πολιτικής ζωής. Η αμφισβήτηση της εξουσίας και της τρόικα, των μνημονίων και της οδυνηρής λιτότητας οδήγησε, τελικά, στην ολική αμφισβήτηση της πολιτικής, των κομμάτων και των επαγγελματιών πολιτικών.
Η απάθεια, και ως έκφραση διαμαρτυρίας, πιθανώς να σηματοδοτεί και μια τεράστια στροφή προς την αποχή, κάτι που καταγράφει και πρόσφατη έρευνα της Κάπα Research.
Σύμφωνα με την έρευνα, η μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων (42,3%) έχει βαρεθεί να εκφράζει τη διαμαρτυρία της και ως ένα βαθμό αδιαφορεί για όσα γίνονται! Μπορεί να αγανακτεί με τις συνεχείς αυξήσεις της φορολογίας και τις μειώσεις μισθών και συντάξεων, αλλά δείχνει να μην πιστεύει πως μπορεί να αλλάξει κάτι, ιδίως επειδή δεν υπάρχει κάποια αρχηγική προσωπικότητα ή κάποιο κόμμα που θα μπορούσε να την εκφράσει και να επιβάλλει ένα άλλο μίγμα πολιτικής και οικονομικής.
Μοιρολατρία; Σίγουρα παθητικοί θεατές μιας δυσώδους πραγματικότητας που φτωχοποιεί και περιθωριοποιεί εκατοντάδες χιλιάδες Ελλήνων και επιφέρει τεράστια πλήγματα στην αξιοπιστία και μαζικότητα των κομμάτων αλλά και στην ίδια τη Δημοκρατία.
Η αρνητική στάση απέναντι στις όποιες εξελίξεις, η χαμηλή αυτοπεποίθηση, η απαισιοδοξία αλλά και η οργή και τέλος, η απογοήτευση από όλα τα κόμματα (το έργο της κυβέρνησης αξιολογείται αρνητικά από το 76% των ερωτηθέντων και η στάση της ΝΔ από το 70,5!) διαμορφώνουν ένα ιδιαίτερα λεπτό σκηνικό, που είναι εξαιρετικά δύσκολο να προβλεφτεί πού θα οδηγήσει.
Η φθορά των πολιτικών κομμάτων, η έλλειψη αξιοπιστίας του πολιτικού συστήματος, η αδιαφορία για τις πολιτικές αντιπαραθέσεις και η έλλειψη εναλλακτικών λύσεων -πέρα από την κούραση και την αδιαφορία, ένα 25,6% συνειδητοποιεί ότι δεν υπάρχει εναλλακτική πολιτική αντιμετώπισης της κρίσης- αποτυπώνει με ακρίβεια την έλλειψη ενός άφθαρτου πολιτικού σχηματισμού που να έχει υιοθετήσει μια στρατηγική εξόδου από την οικονομική κρίση και προοπτικής. Που να έχει αρθρώσει έναν νέο πολιτικό λόγο, που να «αντιλαμβάνεται» τη διαπλοκή οικονομικής και πολιτικής εξουσίας, την οικονομική εξάρτηση της χώρας από την Ε.Ε., την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το αλληλένδετο των οικονομιών σε μια εποχή παγκοσμιοποίησης και επικράτησης του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου. Που να αντιλαμβάνεται τη διαφθορά και την εξουσιομανία. Που να βλέπει μακριά, μέσα από έναν συγκεκριμένο πολιτικό και οικονομικό πρόγραμμα, που να «μιλά» για διαρθρωτικές αλλαγές αλλά να τις εννοεί ως αλλαγή «περιβάλλοντος», πλαισίου ανάπτυξης και λειτουργίας της Δημοκρατίας και του κράτους. Που να ξεφεύγει από τον κρατισμό τη «Αριστεράς» και τη «δεξιά» αντίληψη λειτουργίας του κράτους.
Υπό αυτές τις συνθήκες, είναι αστεία ακόμη και η αναφορά στο «εγχείρημα» της Κεντροαριστεράς για μια νέα ενότητα υπό ένα νέο πολιτικό υποκείμενο. Η στάση των αρχηγών του ΠΑΣΟΚ και του ΠΟΤΑΜΙΟΥ απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ, μια λαϊκότροπη αντίληψη της αντιπολιτευτικής στάσης, αποδεικνύει την έλλειψη οράματος, σοβαρού, ουσιαστικού προγραμματικού λόγου και στρατηγικής. Πάνω απ’ όλα όμως, αποδεικνύει πως πλήθος στελεχών και ο κύριος όγκος των μελών αυτών των κομμάτων δεν έχουν αντιληφθεί στο ελάχιστο το μέγεθος της κρίσης και το πώς αποτυπώνεται η δυσαρέσκεια και η απογοήτευση για το πολιτικό σύστημα στη στάση της πλειοψηφίας των Ελλήνων. Δεν πείθουν όχι μόνο γιατί περιφρονούν την πραγματικότητα και την ιστορία, την κοινή λογική και την αγανάκτηση για το ψέμα και την υποκρισία, αλλά και γιατί δεν απαντούν ούτε σε ένα ερώτημα σχετικά με την ιδεολογία και τη στρατηγική τους!
Τι κατάλαβαν από τη μεγάλη φθορά και τη μεταλλαγή της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας και την απορρόφησή της από την εξουσία;
Τι αντιλήφθηκαν από τη «συντηρητικοποίηση» των άλλοτε θεωρούμενων αριστερών κομμάτων;
Ποιο μοντέλο εξουσίας υιοθετούν και ποιου είδους κοινωνία;
Πώς θα μπορούσε να αναπτυχθεί η οικονομία και η τοπική αγορά, και να εξελιχθεί ο παραγωγικός ιστός της χώρας;
Τι ρόλο θα πρέπει να παίζει το κράτος στην υπό διαμόρφωση νέα κοινωνία;
Πώς θα διαμορφωθούν οι εργασιακές σχέσεις και τι μορφή θα μπορούσε να πάρει η πρόνοια σε ένα νέο μοντέλο κράτους;
Πώς μπορεί η εξουσία να αποκτήσει συμμετοχικό και άρα βαθιά δημοκρατικό χαρακτήρα;
Και πώς μπορεί ένα νέο αριστερό κόμμα όχι μόνο να εκφράσει τους νέους περιθωριoποιημένους Έλληνες, αλλά και να τους εντάξει σε μια διαδικασία συνειδητοποίησης και συμμετοχής στη μεταλλαγή ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας και του κράτους;
Οι αλληλοκατηγορίες Φώφης Γεννηματά και Σταύρου Θεοδωράκη ή ο πολιτικός λόγος πρώην στελεχών της Αριστεράς αποτελεί μια σαφή, ξεκάθαρη ένδειξη πως τα πολιτικά σχήματα που εκπροσωπούν έχουν ξεπεραστεί από τις εξελίξεις. Ο αρχηγισμός, ο κομματισμός η πολιτική λογική της κατάληψης της εξουσίας ως αυτοσκοπός συνιστούν κακοδαιμονίες, απόρροια ενός υπαρκτού και αξεπέραστου δεδομένου: τα υπάρχοντα πολιτικά σχήματα αποτελούν κομμάτια της κυρίαρχης πολιτικής και οικονομικής ελίτ, αυτής που στήριξε τον κλεπτοκρατισμό της ντόπιας ολιγαρχίας, το φθαρμένο μεταπολιτευτικό οικοδόμημα και τη διάχυση της διαφθοράς σε όλους τους θεσμούς.