του ΣΤΑΥΡΟΥ ΛΥΓΕΡΟΥ*
Το γεγονός ότι η Ουάσιγκτον συνεχίζει τις προσπάθειες να ρυμουλκήσει στο δυτικό “μαντρί” την Τουρκία περιορίζει τα περιθώρια ελιγμών της Αθήνας. Το μήνυμα που έχει στείλει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ στην κυβέρνηση Τσίπρα είναι πως πρέπει να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να αποφύγει οτιδήποτε θα περιέπλεκε την προσπάθεια της Δύσης να βρει ένα modus vivendi με τον Ερντογάν. Ενδεικτική είναι η δήλωση του προέδρου της Τουρκίας για τους δύο ομήρους, οι οποίοι -σύμφωνα με πληροφορίες- παρασύρθηκαν σε παγίδα.
Το μήνυμα έχει ληφθεί. Το Μαξίμου, άλλωστε, έχει υιοθετήσει πολιτική αυτοσυγκράτησης. Η γραμμή της Αθήνας είναι «είναι άμυνα ζώνης, όχι μαν του μαν». Το πνεύμα αυτής της επιλογής είναι ότι δεν πρέπει να δοθεί στον Ερντογάν η παραμικρή αφορμή για να μεθοδεύσει κάποιου είδους θερμό επεισόδιο, με σκοπό μία εύκολη και ανέξοδη επικοινωνιακή νίκη. Ενδεικτική του κλίματος, πάντως, είναι η δήλωση του Αμερικανού πρέσβη Πάιατ ότι τους επόμενους δύο μήνες αναμένει αναταράξεις!
Από την άλλη πλευρά, έχει σταλεί το μήνυμα πως εάν απειληθεί η εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας, αυτή θα αντιδράσει με όλα τα διαθέσιμα μέσα.
Η τακτική των χαμηλών τόνων, με τις λίγες εξαιρέσεις από την πλευρά Καμμένου (δηλώσεις στην Αρμενία) υπηρετούσε και την προσπάθεια να βρεθεί μία λύση στο πρόβλημα των δύο Ελλήνων στρατιωτικών. Αν και η αρχική αισιοδοξία είχε σχεδόν εξανεμισθεί, η τελευταία δήλωση του Τούρκου προέδρου δείχνει ότι η υπόθεση αυτή δεν θα τελειώσει γρήγορα.
Ο Ερντογάν διασύνδεσε εμμέσως πλην σαφώς την υπόθεση των δύο με τη μη έκδοση των οκτώ Τούρκων αξιωματικών, οι οποίοι κατηγορούνται σαν πραξικοπηματίες. Επανέλαβε ότι ο Τσίπρας του είχε δώσει υπόσχεση για γρήγορη έκδοση και οχυρώθηκε πίσω από το διόλου πειστικό πρόσχημα ότι και η τουρκική Δικαιοσύνη είναι ανεξάρτητη και πως ο ίδιος δεν μπορεί να κάνει κάτι!
Η αντίδραση του Μαξίμου
Για πρώτη φορά το Μαξίμου αντέδρασε ευθέως, κατηγορώντας τον Τούρκο πρόεδρο ότι συσχετίζει δύο ανόμοιες υποθέσεις. Έκανε λόγο για Σουλτάνο και ζήτησε από την Άγκυρα να ξεκαθαρίσει για ποιο λόγο οι δύο Έλληνες στρατιωτικοί παραμένουν ακόμα κρατούμενοι. Στο παιχνίδι μπήκε και ο Καμμένος, μιλώντας για προσχεδιασμένη σύλληψη και για το ενδεχόμενο οι δύο να καταδικαστούν σε πολυετή φυλάκιση.
Η δήλωση αυτή δεν είναι τόσο τυχαία όσο φαίνεται. Σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες, στο Γενικό Επιτελείο έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι δύο Έλληνες παρασύρθηκαν σε παγίδα. Εισήλθαν στο τουρκικό έδαφος, επειδή προσκλήθηκαν από Τούρκους, με τους οποίους είχαν αναπτύξει φιλική σχέση.
Το γεγονός ότι δεν έχει απαγγελθεί επισήμως κατηγορία για κατασκοπεία, είναι μία ένδειξη ότι στόχος του Ερντογάν είναι να κάνει καψώνι στην Ελλάδα και να παζαρέψει. Δεν επιδιώκει εξαρχής μία βαριά καταδίκη, αν και ενδεχομένως να οδηγηθεί εκεί αν τελικώς κρίνει ότι δεν εξασφαλίζει ανταλλάγματα. Στην Αθήνα, πάντως, έχουν εναποθέσει τις ελπίδες τους στην παρέμβαση Πούτιν, ο οποίος πραγματοποιεί διήμερη επίσκεψη στην Τουρκία και θα παραστεί στην τελετή για την κατασκευή του πυρηνικού εργοστασίου στο Ακούγιου, ακριβώς απέναντι από την Κύπρο.
Προσαρμογή σχεδιασμού
Τόσο στο υπουργείο Εξωτερικών όσο και στο υπουργείο Άμυνας αξιολογούν τα νέα δεδομένα στο μέτωπο των ελληνοτουρκικών σχέσεων και –έστω με καθυστέρηση– οδηγούνται στο συμπέρασμα πως η τουρκική επεκτατική πίεση έχει εισέλθει σε φάση ποιοτικής κλιμάκωσης. Το συμπέρασμα αυτό με τη σειρά του ωθεί τους αρμόδιους κρατικούς μηχανισμούς να προσαρμόσουν αντιστοίχως τον σχεδιασμό τους, προκειμένου να αποφύγουν αιφνιδιασμούς στο προσεχές μέλλον.
Είναι ενδεικτικό ότι στο Γενικό Επιτελείο έχουν αρχίσει να επεξεργάζονται σενάρια για το πώς και το που μπορεί να εκδηλωθεί τουρκική πρόκληση, ώστε κατά το δυνατόν να ληφθούν μέτρα αποτροπής και πάντως να υπάρχουν εκ των προτέρων σχέδια χειρισμού της. Ενδεικτικό του κλίματος είναι ότι έχουν δοθεί εντολές για αυξημένη επαγρύπνηση, ενώ μονάδες άμεσης εμπλοκής έχουν τεθεί σε κατάσταση “πορτοκαλί συναγερμού”.
Ας σημειωθεί ότι στις 2 Απριλίου, σύμφωνα με τουρκική NAVTEX, που εκδόθηκε για δέσμευση περιοχής στο ελληνικό FIR(!) θα πραγματοποιηθεί άσκηση με πραγματικά πυρά νότια του Καστελορίζου. Είναι πάγια τακτική της Τουρκία η καταχρηστική δέσμευση περιοχών και μάλιστα κατά τρόπο που να εγκλωβίζει ελληνικά νησιά.
- Ο Σταύρος Λυγερός είναι δημοσιογράφος
Το άρθρο δημοσιεύεται στο www.slpress.gr
